Ở xã Ngọc Tố, thành phố Cần Thơ, có một người trẻ đang âm thầm gìn giữ và phát huy di sản văn hóa truyền thống của cộng đồng Khmer. Đó là anh Lý Minh Tâm, 27 tuổi, người dân tộc Khmer. Với tình yêu sâu sắc dành cho âm nhạc truyền thống, anh Tâm đã và đang góp phần gìn giữ, phát triển và lan tỏa bản sắc văn hóa của dân tộc mình.
Anh Tâm sinh ra trong một gia đình yêu nghệ thuật truyền thống Khmer. Từ nhỏ, anh đã được nuôi dưỡng bằng những âm thanh ngũ âm vang lên từ ngôi chùa trong phum sóc. Những âm thanh ấy đã tạo nên tình yêu âm nhạc truyền thống trong anh. Cha và bà của anh từng là nhạc công chơi các nhạc cụ Khmer, và chính anh đã học hỏi và mê mẩn các loại nhạc truyền thống dân tộc từ bé. Với mong muốn được chơi nhạc cụ truyền thống, anh Tâm đã bắt đầu học chơi nhạc cụ từ năm lên 11 tuổi.
Loại nhạc cụ mà anh Tâm học chơi là nhạc ngũ âm, một loại nhạc cụ truyền thống Khmer được hợp thành bởi 5 bộ nhạc, được làm từ 5 loại chất liệu khác nhau, tạo nên 5 âm sắc riêng biệt gồm: Bộ đồng, bộ sắt, bộ mộc, bộ hơi và bộ da. Với sự chăm chỉ và tình yêu âm nhạc, chỉ trong một thời gian ngắn, anh Tâm đã chơi thành thạo và được chọn vào đội nhạc ngũ âm của chùa Khmer tại địa phương. Anh cũng đã có cơ hội đi biểu diễn khắp nơi mỗi khi có lễ hội, như tết cổ truyền Chôl Chnaam Thmây, lễ Sene Đôn-ta, Lễ dâng y Kathina…
Đối với anh Tâm, được hòa mình vào những bản nhạc dân gian từ các nhạc cụ ngũ âm trong lễ hội truyền thống Khmer là một trải nghiệm tuyệt vời. Đó không chỉ là âm nhạc, mà còn là linh hồn của cộng đồng Khmer. Không chỉ là người biểu diễn, khoảng 4 năm nay, anh Tâm còn trở thành người gieo mầm âm nhạc khi trực tiếp dạy nhạc ngũ âm cho các em nhỏ tại các chùa Khmer trong địa phương. Những lớp học diễn ra đều đặn vào các dịp nghỉ hè, buổi tối hay dịp cuối tuần, thu hút các em nhỏ, thanh thiếu niên Khmer yêu âm nhạc truyền thống tham gia.
Không chỉ dừng lại ở việc truyền dạy, anh Tâm còn nghiên cứu, tìm tòi về quy trình làm ra nhạc cụ ngũ âm. Từ việc chọn loại gỗ, tre phù hợp, xử lý mặt trống đến cân chỉnh âm thanh, tất cả đều được anh tỉ mỉ. Bằng sự tâm huyết và tình yêu nhạc cụ truyền thống, anh Tâm đã tự học tập, tự tìm hiểu và tự chế tác thành công 4 loại nhạc cụ trong dàn ngũ âm, gồm: Rôneat Ek, Rôneat Thung, Rôneat Đek và trống. Nhiều nhạc cụ do anh tự làm đã được bán cho các đội nhạc ngũ âm trong địa phương.
Trong bối cảnh cuộc sống hiện đại ngày càng hối hả, việc một người trẻ dành trọn tâm huyết cho nhạc cụ truyền thống như anh Lý Minh Tâm đã giúp bản sắc Khmer không chỉ được gìn giữ, mà còn tiếp tục được lan tỏa bền vững trong cộng đồng dân tộc Khmer. Với sự đóng góp của mình, anh Tâm đã và đang góp phần giữ gìn và phát huy di sản văn hóa truyền thống của dân tộc mình.