Ngày 2/8, Bệnh viện Bạch Mai đã phát thông báo về việc tiếp nhận nhiều trường hợp ngộ độc hải sản trong thời gian gần đây. Đáng chú ý, hai gia đình từ Hà Tĩnh và Hải Phòng đã được đưa vào bệnh viện cấp cứu do ngộ độc hải sản.

Trường hợp đầu tiên liên quan đến một gia đình 4 người từ Hà Tĩnh, họ đã cùng ăn tối với cá chình, tôm và hàu trong một chuyến du lịch. Vài giờ sau bữa ăn, nhiều người trong đoàn bắt đầu cảm thấy tê lưỡi và miệng, đau cơ, mỏi các khớp chân tay và các triệu chứng khác. Bốn bệnh nhân được đưa đến Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cấp cứu, và sau khi được chẩn đoán ngộ độc ciguatera, họ đã được điều trị tích cực. Đến nay, sức khỏe của họ đã ổn định.

Trường hợp thứ hai là gia đình anh V.A.T ở Hải Phòng, họ đã ăn cá hồng chế biến sẵn và sau đó bị đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, co rút và đau cơ toàn thân. Vợ và con gái của anh T. cũng có các biểu hiện rối loạn cảm giác. Khi đến Bệnh viện Bạch Mai, cả 4 người đều được phát hiện có nhịp tim chậm và được chẩn đoán bị ngộ độc ciguatera. Hiện tại, các bệnh nhân này đã cải thiện và sắp được ra viện.

Theo các bác sĩ tại Bệnh viện Bạch Mai, ngộ độc ciguatera là tình trạng ngộ độc do ăn phải các loài cá sống ở rạn san hô đã tích lũy độc tố thần kinh cực mạnh tên là ciguatoxin. Đây là độc tố bắt nguồn từ loại vi tảo Gambierdiscus toxicus, một loại tảo đơn bào mà nhiều loài cá nhỏ sử dụng làm thức ăn. Khi các loài cá này lại trở thành thức ăn cho các loài cá lớn hơn, cuối cùng là các loài cá sống ở rạn san hô như cá nhồng, cá mú, cá hồng, cá cháo…, chúng có thể tích lũy độc tố ciguatera.

Ngộ độc ciguatera thường xuất hiện sau khi ăn từ vài giờ đến một ngày với các triệu chứng gồm rối loạn tiêu hóa, thần kinh và đặc biệt là rối loạn cảm giác nóng – lạnh. Để phòng ngừa, người dân nên tránh ăn nhiều và không ăn nội tạng của cá, nơi tập trung nhiều độc tố. Khi có dấu hiệu nghi ngờ ngộ độc, cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời.

Gần đây, diễn viên Orlando Bloom đã chia sẻ về trải nghiệm của mình với một quy trình y tế gọi là tách chiết tách huyết tương, nhằm loại bỏ các vi nhựa và độc tố khỏi máu của mình. Quy trình này liên quan đến việc lấy máu ra khỏi cơ thể, sau đó sử dụng ly tâm hoặc lọc để chiết xuất các thành phần cụ thể trước khi trả máu trở lại cơ thể. Tuy nhiên, việc sử dụng phương pháp này như một phương pháp giải độc cho vi nhựa vẫn chưa được chứng minh về mặt khoa học.

Các nhà nghiên cứu về ô nhiễm vi nhựa đã xem xét vấn đề này trong bối cảnh của quá trình lọc máu – một phương pháp điều trị thiết yếu cho bệnh nhân bị suy thận. Họ đã phát hiện ra rằng mặc dù lọc máu là một thành tựu y tế đáng kể, nhưng nó cũng có thể có một nhược điểm đáng lo ngại: khả năng đưa vi nhựa vào máu. Trong một số trường hợp, bệnh nhân đang điều trị lọc máu có thể bị nhiễm vi nhựa trong quá trình điều trị do sự phân hủy của các thành phần nhựa trong thiết bị.

Tương tự, phương pháp tách chiết tách huyết tương cũng có nguy cơ tương tự khi đưa vi nhựa từ thiết bị vào máu. Hiện tại, không có bằng chứng khoa học được công bố cho thấy vi nhựa có thể được lọc hiệu quả khỏi máu người. Do đó, các tuyên bố rằng lọc máu hoặc các phương pháp điều trị khác có thể loại bỏ chúng nên được xem xét với sự hoài nghi, đặc biệt là khi các hệ thống lọc chính nó được làm bằng nhựa.

Dù vậy, Bloom có thể đúng khi nghi ngờ rằng cơ thể anh đã hấp thụ nhựa thông qua việc tiếp xúc hàng ngày. Các nhà khoa học đã tìm thấy vi nhựa trong không khí, nước, đất, thực phẩm và thậm chí trong mô người. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ làm thế nào vi nhựa hành xử bên trong cơ thể: liệu chúng tích tụ, tương tác với mô như thế nào và làm thế nào (hoặc có) cơ thể loại bỏ chúng.

Vi nhựa là các hạt nhựa có kích thước từ khoảng 5mm xuống đến 0,1 micron – nhỏ hơn một tế bào hồng cầu. Một số vi nhựa được sản xuất một cách có chủ ý, như các hạt nhựa nhỏ trong các loại tẩy tế bào chết trên mặt. Những loại khác hình thành khi các vật thể nhựa lớn hơn suy giảm theo thời gian do ánh sáng mặt trời, ma sát hoặc ứng suất vật lý.

Ước tính cho thấy người lớn trung bình có thể hấp thụ khoảng 883 hạt vi nhựa – hơn nửa microgram – mỗi ngày. Tuy nhiên, các nghiên cứu dịch tễ học quy mô lớn đã không thiết lập được mối liên hệ giữa việc tiếp xúc với vi nhựa và các bệnh cụ thể. Các nghiên cứu như vậy là cần thiết, nhưng vẫn chưa được hoàn thành.

Nghiên cứu ban đầu cho thấy vi nhựa có thể liên quan đến viêm, bệnh tim mạch và tổn thương DNA – một con đường tiềm năng dẫn đến ung thư. Thay vì tập trung chỉ vào cách để loại bỏ nhựa khỏi máu, chiến lược dài hạn hiệu quả hơn có thể là giảm tiếp xúc của chúng ta với nhựa ngay từ đầu.

Câu chuyện của Bloom đã khai thác vào sự lo lắng ngày càng tăng của công chúng: chúng ta đều biết rằng chúng ta đang mang gánh nặng của nhựa. Nhưng việc giải quyết vấn đề này đòi hỏi nhiều hơn là xu hướng chăm sóc sức khỏe: nó đòi hỏi khoa học nghiêm ngặt, quy định chặt chẽ hơn và một sự thay đổi khỏi sự phụ thuộc vào nhựa trong cuộc sống hàng ngày.