TP.HCM tiếp tục đẩy mạnh triển khai mô hình kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững trong cộng đồng. Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường TP.HCM vừa phối hợp với Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý Môi trường – Trường Đại học Công nghiệp TP.HCM, Câu lạc bộ Hành trình Xanh Cựu chiến binh – Bảo vệ Môi trường tổ chức Lễ tổng kết khóa tập huấn Ủ compost từ rác thải hữu cơ gia đình và Lễ ký kết ghi nhớ Hợp tác Toàn diện Chương trình Kinh tế tuần hoàn và Phát triển bền vững.

Chương trình này là kết quả của sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên nhằm thúc đẩy thực hiện mô hình kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững trong cộng đồng, với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp và đơn vị liên kết. Từ tháng 4/2025, các bên đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực như: tổ chức các lớp tập huấn về kỹ năng ủ compost từ rác hữu cơ sinh hoạt, hướng dẫn mô hình trồng rau sạch tại nhà cho hơn 60 hộ dân địa phương, và trồng cây phủ xanh khu vực Mũi Nghinh Phong.

Theo PGS.TS. Lê Hùng Anh, Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý Môi trường, mục tiêu của chương trình là hình thành thói quen phân loại rác tại nguồn, đồng thời lan tỏa lối sống xanh từ hộ gia đình đến toàn khu dân cư. Qua đó, góp phần giảm thiểu lượng rác thải ra môi trường, tăng cường tái sử dụng và tái chế rác thải hữu cơ.

Ông Vũ Văn Mạnh, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Hành trình Xanh Cựu chiến binh – Bảo vệ Môi trường, chia sẻ rằng hợp tác này không chỉ là cam kết trên giấy mà là sự đồng lòng giữa các tổ chức, doanh nghiệp, cơ quan và cộng đồng để cùng kiến tạo một tương lai xanh, lành mạnh và thịnh vượng hơn cho đất nước và thế hệ mai sau.

Tại buổi lễ, các học viên đã được trao giấy chứng nhận hoàn thành khóa học ủ compost từ rác thải hữu cơ gia đình. Đồng thời, các tập thể và cá nhân có đóng góp tích cực vào chương trình cũng được Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý Môi trường tuyên dương.

Lễ ký kết hợp tác toàn diện giữa các đơn vị mở ra một khuôn khổ phối hợp dài hạn, huy động sự tham gia của cả giới khoa học, các tổ chức chính trị – xã hội, doanh nghiệp và cộng đồng dân cư. Qua đó, các bên sẽ tiếp tục triển khai nhiều hoạt động thiết thực, góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc phân loại rác tại nguồn và áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn.

Ông Nguyễn Toàn Thắng, Phó Chủ tịch thường trực Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường TP.HCM, nhấn mạnh ý nghĩa của chương trình hợp tác trong việc nâng cao nhận thức cộng đồng về giá trị của rác thải như một nguồn tài nguyên, thúc đẩy phân loại rác tại nguồn, từ đó giảm áp lực lên hệ thống thu gom và xử lý rác thải đô thị. Sự hợp tác này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các hoạt động bảo vệ môi trường và phát triển bền vững tại TP.HCM.

Thông tin thêm về chương trình và các hoạt động liên quan có thể được tìm thấy trên trang web của Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường TP.HCM và Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý Môi trường.

Ngành công nghiệp mỹ phẩm Pháp đang trải qua một quá trình đánh giá lại các mô hình kinh doanh của mình trước những yêu cầu nghiêm ngặt của luật chống lãng phí vì nền kinh tế tuần hoàn (AGEC) của Pháp. Mục tiêu của luật này là đạt được tỷ lệ tái sử dụng bao bì lên tới 7% vào cuối năm 2025 và 10% vào năm 2027. Trong bối cảnh pháp lý này, sáu đơn vị trong ngành đã cùng nhau ra mắt một dự án thí điểm có tên ‘La Boucle Beauté Parfums’, diễn ra từ ngày 30 tháng 6 đến ngày 31 tháng 10 tại 192 điểm bán hàng trên khắp Pháp.

Dự án thí điểm này được khởi xướng bởi Circul’R với sự hỗ trợ của We Don’t Need Roads và tổ chức sinh thái Citeo. Nó bao gồm bốn thương hiệu lớn: Parfums Christian Dior (LVMH), Diptyque, Kenzo Parfums (L’Oréal), và Rochas (Interparfums), cùng với hai nhà phân phối, Nocibé và Beauty Success. Mục đích chính của dự án là kiểm tra khả năng tái sử dụng chai nước hoa trên quy mô lớn bằng cách cho phép khách hàng mang chai nước hoa đã qua sử dụng của các thương hiệu tham gia để đổi lấy phần thưởng do mỗi thương hiệu chọn.

Các chai được thu thập sau đó sẽ được phân loại và rửa tại một trung tâm chuyên dụng sử dụng logistics chung, trước khi được tái điều chỉnh để lưu hành lại. Quá trình làm sạch, rất quan trọng để đảm bảo chất lượng tái sử dụng, dựa trên quy trình rửa bằng CO₂ – một quy trình sáng tạo không sử dụng nước, chất tẩy rửa, hay dung môi.

‘Trên cơ sở những bài học kinh nghiệm từ thí điểm đầu tiên với sản phẩm chăm sóc da, chúng tôi hiện đang ra mắt thí điểm mới này dành riêng cho nước hoa’, giám đốc liên minh của Circul’R, Sixtine Jourde-Roussel, cho biết. ‘Tiếp cận dần dần theo loại hình sản phẩm cho phép chúng tôi xây dựng một nền tảng vững chắc và thực tế cho tái sử dụng trong mỹ phẩm’.

Mặc dù cam kết giảm thiểu dấu chân môi trường, dự án thí điểm tái sử dụng chai này vẫn cần phải chứng minh giá trị kỹ thuật của mình. Thông tin phản hồi từ thí điểm sẽ được sử dụng cho một loạt các phân tích môi trường và kinh tế, bao gồm tiêu thụ nước và năng lượng. Mô hình kinh tế cũng sẽ được thực hiện để xác định điều kiện cho khả năng tồn tại của một hệ thống như vậy trên quy mô lớn. Đồng thời, một nghiên cứu người tiêu dùng sẽ phân tích nhu cầu của khách hàng đối với mô hình mới này.

‘Chúng tôi cần khối lượng để tái sử dụng tạo ra động lực và kinh tế规模’, Jourde-Roussel cho biết. ‘Điều này có nghĩa là xem xét lại giá trị của một chai nước hoa, không chỉ như bao bì, mà như một vật thể bền vững, có khả năng sử dụng trong các dòng sản phẩm ít cao cấp hơn hoặc thị trường thứ cấp’.

Sản xuất thủy tinh vẫn là một trong những quy trình tiêu tốn nhiều năng lượng nhất trong ngành công nghiệp mỹ phẩm và nước hoa. Sáng kiến này có thể trở thành bước đầu tiên hướng tới tiêu chuẩn hóa tái sử dụng trong thế giới nước hoa cao cấp, một ngành lâu nay thống trị bởi bao bì sử dụng một lần. Dự án Circul’R đóng vai trò quan trọng trong việc hiện thực hóa mục tiêu này, tạo điều kiện cho việc tái sử dụng và tái chế trong ngành công nghiệp mỹ phẩm.

Hiện nay, Việt Nam đang đứng trước một cơ hội vàng để phát triển kinh tế tuần hoàn, một mô hình phát triển bền vững và tất yếu trong bối cảnh hiện nay. Kinh tế tuần hoàn không chỉ giúp tiết kiệm tài nguyên, bảo vệ môi trường mà còn thúc đẩy doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và tăng trưởng bền vững.

Theo các chuyên gia, tiềm năng kinh tế tuần hoàn của Việt Nam là rất lớn, đặc biệt trong các lĩnh vực như nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng, năng lượng và giao thông. Trong lĩnh vực rác thải và năng lượng tái tạo, nhiều doanh nghiệp đã và đang triển khai các dự án xử lý rác thải và chuyển giao công nghệ nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

TS. Nguyễn Đình Trọng, Chủ tịch Tập đoàn Công nghệ T-TECH Việt Nam, cho biết việc ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong các nhà máy xử lý rác là bước cuối cùng của chu trình tái chế và tái sử dụng chất thải. Công ty của ông đã triển khai khoảng 200 dự án lò đốt rác tại 34 địa phương và đã biến phần rác đốt thành nhiên liệu phát điện. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu lượng rác thải ra môi trường mà còn tạo ra nguồn năng lượng tái tạo sạch.

Bà Lê Hằng, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đồng bộ hóa dữ liệu từ các bộ, ngành, doanh nghiệp và người dân. Việc xây dựng một nền tảng quốc gia để xác thực nguồn gốc sản phẩm và áp dụng công nghệ như blockchain sẽ giúp đảm bảo minh bạch và chống gian lận hiệu quả hơn trong chuỗi cung ứng.

PGS.TS Nguyễn Đình Thọ, Phó viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường, khẳng định rằng kinh tế tuần hoàn là xu hướng tất yếu để ứng phó với khủng hoảng tài nguyên, biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng bền vững. Tuy nhiên, để phát triển kinh tế tuần hoàn, Việt Nam cần tháo gỡ một số điểm nghẽn, đặc biệt là về chính sách và cơ chế hỗ trợ.

Một trong những thách thức lớn nhất hiện nay là việc thiếu linh hoạt trong các chính sách hiện hành. Cần có một chiến lược rõ ràng hơn, cùng với các cơ chế ưu đãi thuế và tín dụng xanh hiệu quả, để tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu tư vào hạ tầng xử lý chất thải và chuyển giao công nghệ tuần hoàn.

Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các Nghị định sau đó đã tạo ra hành lang pháp lý cho mô hình phát triển kinh tế tuần hoàn. Tuy nhiên, để hiện thực hóa mục tiêu phát triển kinh tế tuần hoàn hiệu quả, vẫn cần những thay đổi đột phá trong tư duy và chính sách, cũng như sự tham gia tích cực của tất cả các bên liên quan.

Trước mắt, việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tuần hoàn trong sản xuất và tiêu dùng sẽ là bước đi quan trọng. Các doanh nghiệp cần được khuyến khích và hỗ trợ để đầu tư vào công nghệ tái chế, tái sử dụng và xử lý chất thải một cách hiệu quả.

Ngoài ra, nâng cao nhận thức của cộng đồng về lợi ích của kinh tế tuần hoàn cũng là yếu tố then chốt. Khi người dân và doanh nghiệp cùng tham gia vào việc giảm thiểu rác thải, tái sử dụng sản phẩm và ủng hộ các sản phẩm đến từ mô hình kinh tế tuần hoàn, Việt Nam sẽ tiến gần hơn đến mục tiêu phát triển bền vững.

Tóm lại, với tiềm năng lớn và sự cần thiết của kinh tế tuần hoàn, Việt Nam đang có cơ hội để phát triển mô hình kinh tế mới, không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Sự phối hợp và đồng lòng của các cấp chính quyền, doanh nghiệp và người dân sẽ là chìa khóa để mở ra tương lai bền vững.