Ra mắt sách “Sân khấu cải lương Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 1975 – 2025”

NSND Trọng Phúc và NS Thanh Hằng biểu diễn tại Đường sách TP HCM

Ngày 8-7, tại Đường sách Nguyễn Văn Bình (quận 1, TP HCM), Hội Sân khấu TP HCM tổ chức chương trình giao lưu giới thiệu Tập sách “Sân khấu cải lương Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 1975 -2025”. Đây là công trình văn hóa tiêu biểu nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Công trình văn hóa tiêu biểu về cải lương

Quyển sách là công trình kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, đồng thời ghi dấu một cột mốc vàng son trong lịch sử sân khấu Bắc – Nam và hướng tới kỷ niệm 80 năm Quốc khánh.

Không gian buổi giới thiệu sách là cơ hội để khán giả trẻ nghe những câu chuyện về sân khấu Cải lương TP HCM

NSND Trọng Phúc biểu diễn bài ca cổ “Hạng Võ” của soạn giả NSND Viễn Châu thật xúc động. Ông tâm sự: “Tôi rất hạnh phúc khi lần đầu hát tại Đường sách TP HCM trong một không gian rất đặc trưng để quảng bá tác phẩm được đầu tư 2 năm qua của Hội Sân khấu TP HCM. Đây là dự án nghiên cứu, biên soạn công phu, ghi nhận hành trình nửa thế kỷ phát triển, đổi mới và gìn giữ của sân khấu cải lương – loại hình nghệ thuật gắn bó sâu sắc với đời sống văn hóa Nam Bộ”.

NS Thanh Hằng xúc động vì có hình ảnh gia đình

NS Thanh Hằng xúc động khi xem quyển sách có hình ảnh của gia đình mình, bà nói: “Ý nghĩa vô cùng vì Hội Sân khấu TP HCM đã tạo cơ hội để nhiều thế hệ nghệ sĩ, nhà nghiên cứu, quản lý sân khấu cải lương gặp gỡ và ôn lại nhiều kỷ niệm. Tôi chọn bài vọng cổ “Bông hồng cài áo” để nói lên tình yêu của tôi dành cho sân khấu cải lương giống như tình yêu đáng kính mà chúng ta dành cho mẹ”.

NSND Trần Minh Ngọc và NSND Trần Ngọc Giàu – đồng chủ biên sách – đã ký tặng các khán giả, đọc giả trẻ

Sức hút và độ lan tỏa bền bỉ của cải lương

Khách mời giao lưu gồm những gương mặt tiêu biểu đã đồng hành và đóng góp cho công trình sách, như NSND Trần Ngọc Giàu – Chủ tịch Hội Sân khấu TP HCM, NSND Trần Minh Ngọc (đồng chủ biên), NSƯT Ca Lê Hồng, PGS.TS Huỳnh Quốc Thắng, đạo diễn Tôn Thất Cần, TS Mai Mỹ Duyên, NSƯT Lê Thiện, NSND Trịnh Kim Chi, NSND Mỹ Uyên… cùng đông đảo nghệ sĩ sân khấu và khán giả mộ điệu sân khấu cải lương.

Cuộc hội ngộ đầy nghĩa tình của các văn nghệ sĩ TP HCM trong không gian ra mắt sách – công trình chào mừng 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước của Hội Sân khấu TP HCM

Công trình “Sân khấu cải lương Thành phố Hồ Chí Minh 1975 -2025” dày 553 trang, gồm hơn 100 bài viết chuyên sâu trải dài trên 9 nhóm đề tài lớn. Sách tập hợp tư liệu, phân tích, đánh giá, ký ức và thành tựu nghệ thuật cải lương TP HCM trong nửa thế kỷ. Đặc biệt, phần chân dung nghệ sĩ giới thiệu những hình ảnh quý giá về các văn nghệ sĩ đã đóng góp nổi bật cho sân khấu cải lương.

Tầm quan trọng của việc giữ gìn bản sắc văn hóa

TS Mai Mỹ Duyên, điều quan trọng với cải lương hôm nay là phải thay đổi tư duy: “Cải lương phải sửa đổi để làm cho tốt hơn, luôn luôn làm tốt hơn. Mà nếu như vậy thì tư duy sáng tạo không thể không đổi, phải luôn luôn mở, luôn luôn tiếp nhận cái mới”.

Công trình nghiên cứu “Sân khấu cải lương TP HCM giai đoạn 1975-2025” – Một dấu mốc quan trọng trong hành trình bảo tồn và phát triển nghệ thuật cải lương

NSND Trịnh Kim Chi, Mỹ Uyên quảng bá sách “Sân khấu cải lương TP HCM giai đoạn 1975-2025”

Ngày 8-7 sắp tới, Hội Sân khấu TP HCM sẽ chính thức ra mắt công trình biên khảo “Sân khấu cải lương TP HCM giai đoạn 1975-2025” tại Đường sách TP HCM. Đây là một công trình chào mừng 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và là nỗ lực của Ban chấp hành Hội Sân khấu TP HCM khóa 8 nhằm ghi lại chặng đường phát triển của loại hình nghệ thuật đặc trưng Nam Bộ trong nửa thế kỷ qua.

Công trình do NSND Trần Minh Ngọc và NSND Trần Ngọc Giàu làm chủ biên, tập hợp hơn 100 bài viết chuyên sâu về các khía cạnh của sân khấu cải lương TP HCM từ sau năm 1975 đến 2025. Các bài viết được chia thành 9 nhóm đề tài lớn, bao gồm lý luận – phê bình, tác giả – đạo diễn, biểu diễn – âm nhạc, đào tạo, truyền thông và công tác tổ chức sân khấu cải lương.

Đạo diễn Tôn Thất Cần – Phó Chủ tịch thường trực Hội Sân khấu TP HCM – người rất tâm huyết với công trình của Hội Sân khấu TP HCM

NSND Trần Minh Ngọc chia sẻ rằng công trình này là sự tiếp nối của quyển “Cải lương Sài Gòn 1955-1975” và là lời tri ân đến các thế hệ nghệ sĩ cải lương TP HCM. Công trình chứa đựng hệ thống tư liệu dày dặn và đầy đủ nhất về sân khấu cải lương TP HCM từ sau năm 1975 đến nay, với hơn 200 hình ảnh tư liệu màu và đen trắng, kèm phân tích rõ ràng từ thực tiễn sân khấu từng thời kỳ.

NSND Trần Ngọc Giàu, Chủ tịch Hội Sân khấu TP HCM, cho biết công trình không chỉ ghi lại ký ức mà còn mở ra hướng nghiên cứu, đào tạo và phát triển cải lương một cách nghiêm túc hơn. Sự tham gia của nhiều nghệ sĩ đương đại đang trực tiếp làm nghề mang đến cái nhìn đa chiều, khách quan và gần gũi với thực tế đời sống sân khấu hôm nay.

Tác giả Nguyễn Anh Kiệt và đạo diễn Mỹ Phượng

NSND Trịnh Kim Chi, Phó Chủ tịch Hội Sân khấu TP HCM, nhận định rằng sách là món quà ý nghĩa cho lớp nghệ sĩ trẻ và là công trình tâm huyết của Ban chấp hành nhiệm kỳ khóa 8. NSND Mỹ Uyên, Giám đốc Nhà hát kịch TP HCM, chia sẻ rằng cải lương không chỉ là nghệ thuật mà còn là ký ức của một vùng đất và sách giúp chúng ta hiểu vì sao mình cần giữ lấy ký ức đó.

NSND Trần Ngọc Giàu và Đạo diễn – Thạc sĩ Thanh Hiệp

Lễ ra mắt chính thức cuốn sách sẽ có sự tham gia của nhiều nghệ sĩ cải lương nổi tiếng, các nhà nghiên cứu và công chúng yêu sân khấu. Đây là dịp để giao lưu, chia sẻ giữa các thế hệ nghệ sĩ về hành trình đã qua và hướng đi sắp tới của cải lương trong đời sống văn hóa đô thị hiện đại.

Công trình “Sân khấu cải lương TP HCM 1975-2025” không dừng ở hoài niệm mà còn đề cập đến những vấn đề nóng của sân khấu hôm nay như thiếu kịch bản mới, khủng hoảng lực lượng kế thừa, khó khăn trong tiếp cận khán giả trẻ. Hội Sân khấu TP HCM kỳ vọng rằng trong tương lai, sách sẽ tiếp tục được bổ sung, tái bản và trở thành tài liệu gợi mở cho nghiên cứu, giảng dạy, quản lý và sáng tạo trong lĩnh vực nghệ thuật truyền thống.

Sân khấu cải lương TP HCM đã trải qua 50 năm xây dựng và phát triển, khẳng định vị thế của mình trong nền văn hóa nghệ thuật nước nhà. Để kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Hội Sân khấu TP HCM đã cho ra mắt công trình sách biên khảo “Sân khấu cải lương TP HCM giai đoạn 1975-2025”.

Một nửa thế kỷ – Một dấu ấn

“Sân khấu cải lương TP HCM giai đoạn 1975-2025” là tập hợp nhiều bài viết sâu sắc của các nhà nghiên cứu, nghệ sĩ và những người làm công tác lý luận phê bình về sân khấu cải lương – một loại hình nghệ thuật đặc trưng của miền Nam. Ngay sau ngày 30-4-1975, Đảng ta đã xác định văn hóa – nghệ thuật, trong đó có sân khấu cải lương, là một mặt trận quan trọng trong công cuộc xây dựng xã hội mới.

Các tác giả trong tập sách đã phân tích nhiều vở diễn cải lương có chiều sâu tư tưởng và giá trị nghệ thuật cao như “Thái hậu Dương Vân Nga”, “Tấm lòng của biển”, “Rạng ngọc Côn Sơn”, “Chim Việt cành Nam”, “Người ven đô”, “Tiếng trống Mê Linh”. Những vở diễn này không chỉ phản ánh hiện thực sinh động mà còn truyền tải lý tưởng cách mạng, giá trị đạo đức và lòng yêu nước.

Bìa quyển sách biên khảo “Sân khấu cải lương giai đoạn 1975-2025”

Những giá trị không phai

50 năm qua, cải lương TP HCM đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật, đặc biệt là trong việc xây dựng và phát triển đội ngũ nghệ sĩ tài năng. Nhiều nghệ sĩ đã được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú như NSND Trọng Phúc, NSND Thanh Ngân, NSND Quế Trân, NSƯT Võ Minh Lâm. Họ đã tiếp nối truyền thống và mạnh dạn đổi mới để đưa cải lương đến gần hơn với công chúng trẻ.

Không chỉ có các nghệ sĩ, đội ngũ soạn giả cải lương ở TP HCM cũng đã đạt được nhiều thành tựu trong việc sáng tác kịch bản. Các soạn giả như Lê Duy Hạnh, Đức Hiền, Đăng Minh, Hoàng Song Việt, Võ Tử Uyên, Phạm Văn Đằng đã tạo ra nhiều tác phẩm có giá trị.

Một số thành viên tham gia thực hiện tập sách

Kho tư liệu quý giá

“Sân khấu cải lương TP HCM giai đoạn 1975-2025” được thực hiện bởi những người có uy tín trong ngành như NSND Trần Minh Ngọc, NSND Trần Ngọc Giàu, NSƯT Ca Lê Hồng, TS Huỳnh Quốc Thắng. Tập sách không chỉ có hơn 50 bài viết mà còn có phần phụ lục với hơn 200 ảnh màu và đen trắng về các nghệ sĩ, đạo diễn, họa sĩ đã gắn bó với sân khấu cải lương.

Tập sách đề cập đến nhiều vấn đề quan trọng của sân khấu cải lương như giải Trần Hữu Trang, giải Chuông vàng vọng cổ, hoạt động sản xuất và phân khúc khán giả. Cuốn sách cũng góp phần bảo tồn và phát triển sân khấu cải lương, mở đường cho thế hệ trẻ kế thừa và đổi mới nghệ thuật truyền thống.

NSƯT Ca Lê Hồng đánh giá cao công trình này khi cho rằng nó đã thể hiện được sự phát triển của cải lương tại TP HCM từ một loại hình nghệ thuật dân gian trở thành di sản sống động, vừa mang bản sắc dân tộc vừa thích ứng với thời đại mới.

Nghệ sĩ cải lương Thanh Thế, vợ của cố NSƯT Bửu Truyện, đang gặp khó khăn về tài chính và sức khỏe.

NSƯT Kim Tử Long và NS Thanh Thế

Để giúp đỡ nghệ sĩ Thanh Thế, NSƯT Kim Tử Long sẽ tổ chức một đêm nghệ thuật thiện nguyện vào tối 29-6 tại Nhà hàng Along Thái (53 đường số 2, khu Him Lam, phường Tân Hưng, quận 7, TP HCM). Đêm diễn sẽ quy tụ nhiều nghệ sĩ như NSND Minh Vương, NSƯT Lê Tứ, NSƯT Trinh Trinh, NS Bích Hạnh, Hà Như, Lê Hậu, Thùy Dương, Tấn Sang, Hoàng Sang, Hoàng Việt Trang, ca sĩ Hà Mi và MC Tuấn Anh.

Toàn bộ doanh thu từ đêm diễn sẽ được trao tặng cho nghệ sĩ Thanh Thế để hỗ trợ chi phí điều trị và thuốc men. Nghệ sĩ Thanh Thế là một nghệ sĩ cải lương gạo cội với nhiều vai diễn đáng nhớ trên sân khấu cải lương tuồng cổ Huỳnh Long.

NSND Minh Vương

NSƯT Kim Tử Long cho biết: “Nghệ sĩ Thanh Thế là một nghệ sĩ có nhiều đóng góp cho sân khấu cải lương tuồng cổ. Tôi nghĩ mình nên làm điều gì đó để tri ân và sẻ chia. Đó cũng là cách thế hệ sau nối tiếp đạo nghĩa trong giới nghệ sĩ.”

NSƯT Trinh Trinh

Nghệ sĩ Ái Hằng, con gái của nghệ sĩ Thanh Thế, bày tỏ lòng cảm kích khi NSƯT Kim Tử Long đứng ra tổ chức đêm diễn này. Cô cho biết gia đình rất cần sự giúp đỡ và sẻ chia từ bạn bè đồng nghiệp và khán giả yêu sân khấu.

Các nghệ sĩ tham gia đêm nghệ thuật giúp nghệ sĩ Thanh Thế

NSND Minh Vương nhấn mạnh rằng các nghệ sĩ làm nghệ thuật bằng trái tim và mong muốn khán giả hãy cùng chung tay giúp đỡ nghệ sĩ Thanh Thế. Sự hỗ trợ của khán giả sẽ giúp sưởi ấm lòng một người nghệ sĩ lớn đang gặp khó khăn.