Thế hệ Gen Z đang chuyển đổi quan niệm về chăm sóc da, xem đây không chỉ là một bước trong quy trình làm đẹp mà còn là một hành động chăm sóc hàng ngày nhỏ nhưng có ý nghĩa lớn. Việc chăm sóc da hiện nay không chỉ nhằm mục đích có làn da hoàn hảo mà còn giúp họ cảm thấy thoải mái hơn, giảm căng thẳng và tạo ra những khoảnh khắc bình yên trong cuộc sống bộn bề. Đối với Gen Z, quy trình chăm sóc da là một phần quan trọng của thực hành tự chăm sóc và sức khỏe tâm thần.

Một báo cáo gần đây cho thấy gần 70% người tiêu dùng Gen Z coi chăm sóc da là một phần không thể thiếu của thói quen tự chăm sóc, không chỉ đơn giản là vấn đề mỹ phẩm. Điều này cho thấy sự thay đổi trong quan điểm về làm đẹp, khi mà việc chăm sóc da không chỉ là để có làn da đẹp mà còn để xây dựng các nghi thức cá nhân giúp làm dịu và hỗ trợ sức khỏe tâm thần.

Với Gen Z, chăm sóc da đã trở thành một không gian yên tĩnh trong ngày của họ. Đó là thời điểm họ không lướt xem điện thoại hay kiểm tra email, mà chỉ tập trung vào việc chăm sóc bản thân. Ngay cả việc rửa mặt đơn giản cũng trở thành một bước khởi động lại, giúp họ cảm thấy thư giãn và sẵn sàng đối mặt với ngày mới.

Sự thay đổi về mặt cảm xúc này phản ánh một nhận thức sâu sắc hơn về sức khỏe tâm thần, ranh giới và sự cân bằng trong cuộc sống. Các sản phẩm chăm sóc da hiện nay không chỉ là những sản phẩm thông thường mà còn là một phần của nghi thức tự chăm sóc. Mặt nạ đất sét không chỉ dùng để kiểm soát dầu mà còn là 10 phút yên tĩnh. Nước toner hydrating không chỉ mang lại độ ẩm mà còn là một khoảng thời gian nghỉ ngơi ngắn trong ngày.

Công ty Queenie là một ví dụ điển hình về việc kết hợp giữa chức năng và cảm giác trong sản phẩm chăm sóc da. Dòng sản phẩm của họ bao gồm các thành phần như niacinamide, axit azelaic và bakuchiol, các thành phần hoạt động giải quyết mối quan tâm thực sự của làn da người Ấn Độ như tăng sắc tố và nhạy cảm mà không ảnh hưởng đến cảm giác sử dụng.

Gen Z đang tìm kiếm những trải nghiệm chăm sóc da không chỉ hiệu quả mà còn mang lại cảm giác thoải mái. Họ ưa chuộng những sản phẩm có bao bì thân thiện với người dùng, công thức sạch và ngôn ngữ lâm sàng dễ tiếp cận. Những sản phẩm này không chỉ giúp họ có làn da đẹp hơn mà còn mang lại một cảm giác bình yên và thoải mái.

Làm đẹp giúp cân bằng hệ thống thần kinh cũng là một khía cạnh quan trọng của việc chăm sóc da đối với Gen Z. Các nghiên cứu chỉ ra rằng các nghi thức làm đẹp xúc giác như việc bôi serum, massage kem dưỡng ẩm hoặc lớp toner có thể kích hoạt hệ thần kinh parasympathetic, giảm căng thẳng và lo lắng.

Trên các nền tảng xã hội như TikTok và Instagram, những người sáng tạo đang nói cởi mở về việc kiệt sức, suy giảm cảm xúc và mệt mỏi kỹ thuật số. Chăm sóc da, đối với nhiều người, không chỉ trở thành một thói quen mà còn trở thành một hình thức kháng cự và phục hồi nhẹ nhàng.

Nhìn chung, việc chăm sóc da đối với Gen Z không chỉ là một hành động đơn giản mà còn là một nghi thức kết nối với bản thân. Bằng cách kết hợp truyền thống với công nghệ, nghi thức với nghiên cứu, họ đang tạo ra một không gian cân bằng giữa chức năng và cảm giác. Và bằng cách đó, họ mang lại cho bản thân nhiều hơn chỉ làn da đẹp hơn, mà còn một khoảng dừng chân sacred, một khoảnh khắc kết nối và một khẳng định im lặng về bản thân trong một thế giới ồn ào.

Trong xã hội hiện đại, một hiện tượng đáng buồn đang diễn ra ở nhiều gia đình: cha mẹ và con cái sống chung nhưng ngày càng xa cách về mặt tình cảm. Hiện tượng này được gọi là ‘family estrangement’ (xa cách nội tâm trong gia đình). Mặc dù vẫn cùng ăn cơm, vẫn chào hỏi mỗi ngày, nhưng khoảng cách giữa nhiều bậc cha mẹ và con cái ngày càng lớn dần mà không ai kịp nhận ra.

Không có cãi vã, không xung đột, nhưng họ chỉ đơn giản là không còn chuyện gì để nói. Một bà mẹ 43 tuổi chia sẻ rằng con trai cô ‘ngoan’, chưa từng khiến cô phiền lòng, nhưng càng lớn càng xa cách mẹ. Con trai cô cứ về tới nhà là đóng cửa phòng, mẹ gọi ăn cơm cũng chỉ đáp ‘dạ’. Ngồi ăn chưa xong đã rút điện thoại ra lướt. Hỏi gì cũng trả lời cụt lủn. Cô thấy con ngay trước mắt mà như đang dần biến mất khỏi đời mình.

Theo báo cáo của tổ chức Stand Alone (Anh), có tới 1/4 người trẻ trưởng thành từng có giai đoạn ‘xa cách hoàn toàn’ với cha mẹ về mặt cảm xúc, dù vẫn đang sống cùng mái nhà. Tại Trung Quốc, một nghiên cứu đăng trên Frontiers in Psychology năm 2023 cũng chỉ ra rằng các sinh viên có sự kết nối gia đình thấp sẽ dễ rơi vào trạng thái cô đơn và trầm cảm hơn gấp đôi so với nhóm có nền tảng giao tiếp tích cực.

Theo lý thuyết gắn bó cảm xúc (attachment theory), trẻ lớn lên trong môi trường mà cảm xúc bị xem nhẹ hoặc bị kiểm soát quá mức sẽ dần phát triển kiểu gắn bó ‘né tránh’ (avoidant): không chia sẻ, không kết nối và tự rút vào thế giới riêng. Sự hiện diện thể chất như cùng ăn cơm, ngủ chung nhà không đồng nghĩa với sự hiện diện tình cảm.

Thói quen ‘phubbing’ (lơ người đối diện vì chăm chú vào điện thoại) cũng là yếu tố khiến trẻ cảm thấy mình không còn là ưu tiên trong mắt người lớn. Không ít phụ huynh cảm thấy hụt hẫng khi thấy con cái ít nói, ít tâm sự. Họ cho rằng mình đã hy sinh rất nhiều, tại sao lại bị con ‘bỏ rơi’ về mặt cảm xúc?

Theo chuyên gia tâm lý học phát triển, vấn đề không nằm ở việc ‘thiếu quan tâm’ mà là ở cách quan tâm sai thời điểm, sai phương pháp. Nhiều cha mẹ hay hỏi ‘Hôm nay được mấy điểm?’, ‘Học đến đâu rồi?’… nhưng lại ít khi hỏi ‘Dạo này con có vui không?’, ‘Hôm nay con thế nào?’… Dần dà, trong mắt con, cha mẹ dường như chỉ quan tâm đến thành tích mà không phải con người thật của mình.

Áp lực thành công, sự kỳ vọng và nhịp sống quá nhanh khiến những cuộc trò chuyện chân thành dần biến mất. Dù không có một tiếng la mắng, vẫn có hàng trăm lần im lặng làm tổn thương.

Để ‘gặp lại’ con trong chính ngôi nhà của mình, các chuyên gia tâm lý học gia đình khuyến nghị một số cách sau: Tạo ra những khoảng thời gian ‘không kỳ vọng’, lắng nghe mà không phản ứng vội, thiết lập lại ‘những nghi thức gia đình’, và chấp nhận sự thay đổi như một phần của trưởng thành.

Trường Tiểu học Oxford tại Anh đã thực hiện một cuộc cách mạng trong phương pháp giáo dục bằng cách tích hợp trò chơi vào chương trình giảng dạy. Hiệu trưởng Tina Farr cho biết quyết định này đã mang lại sự hào hứng cho học sinh và hoàn toàn thay đổi bầu không khí trong lớp học. Tại lớp học năm 2 của trường, các em được khuyến khích học tập thông qua trò chơi, giúp chúng phát triển năng lượng và tương tác với bạn bè một cách tích cực.

Phương pháp giáo dục đổi mới này cho phép trẻ di chuyển xung quanh, khám phá và tạo ra nhiều hoạt động thú vị. Thay vì chỉ nghe giảng, các em được học về tiền bạc và toán học thông qua các trò chơi hấp dẫn. Hiệu trưởng Tina Farr tin rằng phương pháp này có thể thay thế những hoạt động giáo dục không hiệu quả khác và đã quyết định áp dụng cách giảng dạy này cho nhiều cấp học khác trong trường.

Trường Tiểu học Oxford đã vượt qua cuộc thanh tra của Văn phòng Tiêu chuẩn Giáo dục, Dịch vụ và Kỹ năng Trẻ em (Ofsted) vào tháng 6/2025. Các chuyên gia cho rằng việc đưa trò chơi vào trường học có thể giúp giải quyết cuộc khủng hoảng về sức khỏe thể chất và tinh thần của trẻ em, vốn đang là một vấn đề đáng quan ngại.

Ông Michael Follett, Giám đốc của Opal Play, nhấn mạnh rằng trò chơi có thể giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội, khiến chúng hạnh phúc và khỏe mạnh hơn. Tại Anh, áp lực cắt ngắn thời gian chơi trong chương trình giảng dạy đã trở thành một thách thức lớn đối với các trường học. Tuy nhiên, các chuyên gia và nghị sĩ đảng Lao động Kim Leadbeater kêu gọi sự hiểu biết rộng hơn về hạnh phúc để giữ cho mọi người khỏe mạnh và bảo vệ quyền được vui chơi của trẻ em.

Hệ thống giáo dục cần được thay đổi ngay lập tức để phù hợp với nhu cầu của trẻ em và khoa học thần kinh hiện đại. Việc tích hợp trò chơi vào chương trình giảng dạy không chỉ giúp trẻ em phát triển toàn diện mà còn tạo ra một môi trường học tập tích cực và thú vị. Điều này có thể mang lại lợi ích lâu dài cho sự phát triển của trẻ em và tương lai của chúng.

Ngoài ra, các chuyên gia cũng cho rằng việc áp dụng phương pháp giáo dục mới này cần được nghiên cứu và đánh giá kỹ lưỡng để đảm bảo tính hiệu quả và khả thi. Tuy nhiên, với những kết quả tích cực ban đầu từ Trường Tiểu học Oxford, hy vọng rằng phương pháp này sẽ được nhân rộng tại nhiều trường học khác trên khắp đất nước.

Thông qua việc đổi mới phương pháp giáo dục, các trường học tại Anh có thể tạo ra một môi trường học tập năng động và sáng tạo, nơi trẻ em có thể phát huy tối đa khả năng của mình. Đồng thời, việc này cũng đòi hỏi sự hỗ trợ và cam kết từ các cơ quan giáo dục và phụ huynh để đảm bảo sự thành công và bền vững của phương pháp giáo dục đổi mới này.

Ngày 26-7, lễ khai mạc Cuộc thi phim ngắn Inspiring Vietnam 2025 với chủ đề ‘Sức khỏe tinh thần của người trẻ’ đã diễn ra tại trường Đại học Fulbright Việt Nam (TP.HCM). Cuộc thi này tạo cơ hội cho các nhà làm phim, sinh viên, tổ chức xã hội… sử dụng điện ảnh để nói về vấn đề sức khỏe tinh thần của người trẻ.

Phát biểu tại lễ khai mạc, đạo diễn Trịnh Đình Lê Minh, đại diện ban tổ chức, cho biết hiện nay có nhiều đề tài được các nhà làm phim trẻ quan tâm, như những khó khăn của người trẻ trong thời đại mới, những biến động xã hội, và các bạn trẻ muốn chia sẻ những vấn đề đó không chỉ với cộng đồng làm phim mà còn với khán giả, thế giới xung quanh mình.

‘Với chủ đề của cuộc thi phim ngắn Inspiring Vietnam 2025, tôi nghĩ đây là một chủ đề cực kỳ quan trọng, giúp những người trẻ lên tiếng về những vấn đề mà họ đang gặp phải, những điều mà họ đang loay hoay, vấp phải mà không biết chia sẻ với ai… thông qua ngôn ngữ của điện ảnh’ – đạo diễn Trịnh Đình Lê Minh chia sẻ.

Đạo diễn Trịnh Đình Lê Minh nhận định, cuộc thi không chỉ khích lệ, tạo động lực mà còn là một sân chơi để các nhà làm phim trẻ có thể cùng làm phim, chia sẻ và trao đổi về nghề nghiệp, cũng như những vấn đề liên quan đến cuộc thi.

‘Chúng tôi hi vọng sẽ nhận được các tác phẩm từ các bạn trẻ, trong đó chứa đựng sự chân thành, nói lên được những vấn đề mà họ hay gặp phải. Và mong rằng những bộ phim đạt giải của Việt Nam năm nay khi mang đến Inspiring Asia, các bạn cũng sẽ đóng góp một tiếng nói lớn trong khu vực Đông Nam Á, Châu Á, và thể hiện được tinh thần của những nhà làm phim trẻ Việt Nam’ – đạo diễn Trịnh Đình Lê Minh nói.

Cuộc thi phim ngắn Inspiring Vietnam 2025 được tổ chức và tài trợ bởi Quỹ Gia đình Nguyễn – Phương (Nguyễn-Phương Family Foundation) với mong muốn kêu gọi và đồng hành cùng các nhà làm phim trẻ, cũng như các tổ chức xã hội trong hành trình lan tỏa những thông điệp nhân văn về sức khỏe tinh thần của người trẻ tại Việt Nam.

Đây là lần đầu tiên Inspiring Asia, chuỗi liên hoan phim ngắn truyền cảm hứng, được tổ chức tại Việt Nam. Những mùa trước, cuộc thi được tổ chức thường niên tại các quốc gia như Trung Quốc, Singapore, Indonesia, Thái Lan…

Theo đó, hơn 20% thanh thiếu niên trên thế giới đang trải qua lo âu và gần 1/4 có biểu hiện trầm cảm, nhưng phần lớn vẫn im lặng vì định kiến và thiếu hệ thống hỗ trợ. Điện ảnh có thể là chiếc cầu nối giúp các câu chuyện thầm lặng ấy được lắng nghe, thấu hiểu và truyền cảm hứng để hành động.

Cuộc thi phim ngắn Sức khỏe tinh thần của người trẻ Inspiring Vietnam 2025 bắt đầu nhận tác phẩm từ ngày 14-7 đến 30-8-2025. Cuộc thi mở ra cơ hội cho các nhà làm phim độc lập, sinh viên, tổ chức xã hội và bất kỳ ai mong muốn sử dụng điện ảnh như một công cụ để lên tiếng về những vấn đề mà mình trăn trở.

Người tham dự có thể gửi các phim ngắn dài từ 2–7 phút, được sản xuất trong 3 năm gần nhất, phản ánh chân thật và sáng tạo góc nhìn về sức khỏe tinh thần của người trẻ.

Hai tác phẩm xuất sắc nhất sẽ đại diện Việt Nam tranh tài tại vòng chung kết khu vực được tổ chức tại Singapore vào ngày 25-10-2025, với tổng giá trị giải thưởng lên đến 100.000 USD.

Một nghiên cứu gần đây của Đại học Jaume I (Tây Ban Nha) đã chỉ ra rằng việc sống chung với con trai trên 30 tuổi nhưng độc thân có thể làm giảm mức độ hài lòng trong cuộc sống của các bà mẹ, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của họ. Dữ liệu từ Khảo sát Tài chính hộ gia đình của Tây Ban Nha, một phần của Kế hoạch Thống kê quốc gia, đã được phân tích để đưa ra kết luận này. Kết quả nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí Social Science & Medicine.

Nhóm nghiên cứu do tiến sĩ María José Gil-Moltó và tiến sĩ Arne Risa Hole từ Nhóm Kinh tế thực nghiệm và Tính toán (UJI) dẫn đầu, đã tập trung vào nhóm cha mẹ từ 50 đến 75 tuổi. Họ theo dõi mức độ hài lòng trong cuộc sống của các bậc phụ huynh qua các giai đoạn con cái rời nhà hoặc quay về sống chung.

Ở các nước châu Âu như Tây Ban Nha, hơn 40% người trưởng thành từ 25-34 tuổi vẫn sống cùng cha mẹ. Độ tuổi trung bình để rời khỏi nhà là khoảng 29,8. Ngoài ra, các yếu tố kinh tế, văn hóa gia đình truyền thống và sự phân công lao động chưa công bằng trong gia đình cũng là những nguyên nhân khiến nhiều người trẻ ở nhà lâu hơn.

Đáng chú ý, nghiên cứu chỉ ra rằng các bà mẹ sống chung với con trên 30 tuổi có mức độ hài lòng thấp hơn đáng kể. Điều này tương đương với việc sức khỏe của họ giảm từ mức ‘rất tốt’ xuống ‘tạm ổn’. Trong khi đó, không có sự sụt giảm tương tự được ghi nhận ở người cha, cho thấy gánh nặng chăm sóc trong gia đình vẫn chủ yếu đổ dồn lên vai người mẹ.

Nhóm nghiên cứu nhấn mạnh rằng trong bối cảnh quốc tế hiện nay, khi việc sống chung giữa cha mẹ và con cái trưởng thành ngày càng phổ biến do khủng hoảng tài chính và chi phí sinh hoạt tăng cao, cần nhận thức được rằng sự sống chung này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần của phụ huynh, đặc biệt là các bà mẹ.

Từ nghiên cứu này, nhóm tác giả đề xuất các nhà hoạch định chính sách cần cân nhắc tạo điều kiện tốt hơn cho thanh niên tự lập thông qua các chính sách hỗ trợ nhà ở, việc làm và tài chính phù hợp.

Tại Việt Nam, một quốc gia đề cao giá trị và vai trò gia đình, tình trạng người trẻ trên 30 tuổi, đặc biệt là nam giới sống chung với bố mẹ cũng không phải là hiếm. Áp lực từ giá nhà tăng cao, thị trường lao động cạnh tranh và kỳ vọng xã hội về việc ‘an cư trước khi lập nghiệp’ khiến nhiều người ngần ngại rời khỏi vòng tay gia đình.

Tuy nhiên, vấn đề không chỉ dừng lại ở yếu tố kinh tế mà còn phản ánh những thay đổi trong cấu trúc gia đình, giá trị cá nhân và sự chuyển dịch của vai trò giới trong xã hội hiện đại. Đây không chỉ là câu chuyện của riêng Tây Ban Nha mà là xu hướng đang lan rộng và đặt ra nhiều câu hỏi cho chính sách nhà ở, phúc lợi và giáo dục giới trẻ tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Bên cạnh đó, một vấn đề khác liên quan đến sức khỏe tâm thần của trẻ vị thành niên tại Việt Nam cũng đáng được quan tâm. Áp lực học tập và sự kiểm soát quá nghiêm ngặt của cha mẹ đang khiến trẻ lo âu, trầm cảm, cảm giác bị cô lập và cô đơn. Theo nghiên cứu, có tới gần 22% trẻ vị thành niên tại Việt Nam đang gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần.