Ngày 1 tháng 8, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã công bố một bước ngoặt quan trọng trong lĩnh vực quốc phòng của Nga, khi hệ thống tên lửa siêu thanh Oreshnik chính thức hoàn tất giai đoạn sản xuất hàng loạt đầu tiên và được biên chế vào quân đội Nga. Đây là một thành tựu đáng kể, đánh dấu sự ra đời của một hệ thống vũ khí chiến lược mới, có khả năng mang đầu đạn hạt nhân và có sức công phá tương đương một vụ nổ hạt nhân cỡ nhỏ.

Ông Putin cho biết các tên lửa Oreshnik đầu tiên đã được chuyển giao cho quân đội Nga và sẵn sàng chiến đấu. Việc này không chỉ thể hiện sự hoàn thiện của một hệ thống vũ khí chiến thuật có khả năng thay đổi cục diện trên chiến trường mà còn cho thấy Nga đang tích cực nâng cao năng lực quân sự của mình mà không cần dùng đến vũ khí hạt nhân. Trước đó, vào tháng 11 năm ngoái, Nga đã tiến hành đợt thử nghiệm thực chiến đầu tiên của Oreshnik bằng cách tấn công một nhà máy quân sự ở Ukraina. Giới phân tích quân sự quốc tế nhận định đây là hành động vừa thử nghiệm vừa răn đe, chứng minh năng lực thực chiến của hệ thống vũ khí mới.

Tên lửa siêu thanh Oreshnik được cho là có khả năng mang đầu đạn hạt nhân, và Tổng thống Putin từng khẳng định rằng ngay cả phiên bản thông thường của nó cũng có sức công phá tương đương một vụ nổ hạt nhân cỡ nhỏ. Điều này làm cho Oreshnik trở thành một phần quan trọng trong kho vũ khí chiến lược của Nga, giúp nâng cao khả năng tấn công và phòng thủ của quân đội Nga.

Ông Putin cũng tiết lộ khả năng hệ thống tên lửa Oreshnik sẽ được chuyển giao cho Belarus trước cuối năm nay. Các chuyên gia quân sự hai nước đang phối hợp chuẩn bị vị trí triển khai và các yếu tố kỹ thuật liên quan. Động thái này không chỉ làm gia tăng sức mạnh quân sự khu vực mà còn khiến phương Tây đặc biệt lo ngại, trong bối cảnh quan hệ NATO – Nga vẫn căng thẳng. Việc Belarus có thể sở hữu vũ khí siêu thanh mang tính chiến lược được coi là bước đi táo bạo, tiệm cận với học thuyết răn đe hạt nhân.

Cũng trong buổi họp báo, Tổng thống Putin khẳng định các lực lượng Nga đang giành ưu thế và tiến quân trên toàn tuyến mặt trận, bao gồm các khu vực biên giới, Cộng hòa Donetsk và Lugansk, cũng như các tỉnh Zaporizhzhia và Kherson do Nga kiểm soát. Ông Putin nhấn mạnh chiến thắng này là nhờ lòng dũng cảm và tinh thần quả cảm của binh sĩ Nga, đặc biệt là việc kiểm soát Chasov Yar – cứ điểm quan trọng của Ukraina tại vùng Donetsk.

Dù khẳng định quân đội Nga đang đạt được nhiều thắng lợi, ông Putin vẫn nhấn mạnh rằng Mátxcơva luôn sẵn sàng cho đàm phán. ‘Đàm phán luôn cần thiết và quan trọng, nhất là khi dựa trên tinh thần hòa bình thực sự’ – ông nói. Gần đây, Nga và Ukraina đã có vòng đàm phán trực tiếp thứ ba tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ), kéo dài khoảng 40 phút. Hai bên đồng ý trao đổi tù binh, thi thể binh sĩ và dân thường thiệt mạng. Nga cũng đề xuất thành lập ba nhóm công tác trực tuyến để giải quyết nhanh chóng các vấn đề chính trị, quân sự và nhân đạo.

Trong một diễn biến mới, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius cho biết nước này sẵn sàng cung cấp thêm hai hệ thống phòng không Patriot cho Ukraina. Tuy nhiên, điều này phụ thuộc vào việc sớm bổ sung thiết bị thay thế để đảm bảo năng lực tác chiến và hoạt động huấn luyện của quân đội Đức không bị ảnh hưởng.

Ông Pistorius nhấn mạnh rằng việc bảo đảm năng lực tác chiến và hoạt động huấn luyện của quân đội Đức là ưu tiên hàng đầu. Nếu không có Patriot, lực lượng vũ trang sẽ không thể duy trì năng lực đào tạo trong vòng 1-2 năm. Do đó, Đức đang tìm cách phối hợp với các quốc gia châu Âu khác để xác định bên nào đang sở hữu hệ thống Patriot và có thể chuyển giao cho Ukraina.

Các quốc gia này sẽ bán lại thiết bị để những nước khác viện trợ cho Kiev. Tuy nhiên, ông Pistorius cũng thừa nhận rằng điều kiện tiên quyết là các nước sở hữu Patriot phải đồng ý bàn giao. Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Store đã thể hiện sự ủng hộ và tuyên bố rằng Na Uy sẵn sàng chia sẻ chi phí với Đức trong quá trình chuyển giao, cho rằng đây là giải pháp tức thời nhất có thể đưa ra ở thời điểm hiện tại.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz nêu rõ rằng trong số 9 hệ thống Patriot mà quân đội Đức hiện sở hữu, sẽ có 2 tổ hợp được chuyển cho Ukraina. Việc này được thực hiện với kỳ vọng Mỹ sẽ cung cấp các hệ thống thay thế. Tuy nhiên, hiện tại Đức vẫn chưa mua được thiết bị mới và vẫn đang thảo luận với Mỹ về nguồn cung.

Hệ thống Patriot là vũ khí có giá trị lớn nhất mà Mỹ và các đồng minh đã viện trợ cho Ukraina. Mỗi tổ hợp có giá gần 1,1 tỷ USD. Ukraina đang vận hành các tổ hợp Patriot được trang bị tên lửa PAC-3 MSE hiện đại do Mỹ sản xuất, với khả năng bắn hạ máy bay trong phạm vi 120km và tên lửa đạn đạo trong tầm 60km.

Theo truyền thông Mỹ, Ukraina đang có ít nhất 8 hệ thống Patriot, trong đó 6 tổ hợp đang hoạt động và 2 tổ hợp khác đang trong quá trình sửa chữa. Ukraina nhiều lần đánh giá cao hiệu quả của Patriot, coi đây là vũ khí duy nhất có khả năng đánh chặn tên lửa siêu vượt âm Kinzhal và tên lửa đạn đạo Iskander-M của Nga.

Tuy nhiên, hiệu quả của Patriot tại Ukraina đang giảm dần do lượng tên lửa và bệ phóng ngày càng cạn kiệt, trong khi một số khẩu đội đã bị Nga phá hủy trong các cuộc tập kích. Đại tá Yuri Ignat, Thư ký báo chí Bộ Tư lệnh không quân Ukraina, thừa nhận rằng việc Nga liên tục nâng cấp tên lửa đạn đạo Iskander-M đã khiến Patriot không đạt hiệu quả như mong muốn.

Nhật Bản, một quốc gia với lịch sử lâu dài về chính sách quốc phòng mang tính phòng thủ, đang trải qua một sự chuyển đổi chiến lược đáng kể trong bối cảnh căng thẳng khu vực gia tăng. Sự thay đổi này đặc biệt liên quan đến các hoạt động quân sự của Trung Quốc và mối đe dọa tên lửa từ Triều Tiên. Dựa vào các nguồn tin TASS, The Aviationist, Defence Blog, Army Recognition, Kyodo News và Asahi Shimbun, bài viết sẽ tập trung vào phân tích công nghệ, tính năng, mục đích chiến lược và tác động của hệ thống tên lửa Type12 cải tiến đối với an ninh khu vực.

Tổng quan về công nghệ tên lửa Type12 cải tiến, Type12 Surface-to-Ship Missile (SSM) là sản phẩm do Mitsubishi Heavy Industries (MHI) phát triển. Ra mắt lần đầu vào năm 2012, Type12 là phiên bản nâng cấp của tên lửa Type88. Phiên bản cải tiến của Type12, được phê duyệt phát triển vào tháng 12/2020, thể hiện bước nhảy vọt về công nghệ và khả năng chiến đấu. Điều này phù hợp với chiến lược quốc phòng mới của Nhật Bản. Phiên bản gốc của Type12 có tầm bắn từ 200-400km. Trong khi đó, phiên bản cải tiến đạt tầm bắn 900km, với mục tiêu tương lai là 1.200-1.500km. Điều này cho phép Nhật Bản tấn công các mục tiêu trên biển và đất liền từ khoảng cách an toàn, đồng thời giảm thiểu nguy cơ bị đối phương phản công.

Tên lửa được thiết kế với hình dạng khí động học mới, các cánh mở rộng và bề mặt điều khiển giúp cải thiện hiệu suất bay và giảm tiết diện phản xạ radar (RCS). Điều này làm tăng khả năng sống sót của tên lửa trước các hệ thống phòng thủ đối phương. Type12 cải tiến tích hợp hệ thống dẫn đường quán tính (INS) kết hợp với GPS. Radar mảng pha chủ động Ka-band (AESA) và tính năng cập nhật lệnh (Up to Date Command – UDTC) qua liên kết vệ tinh cho phép tên lửa nhận thông tin mục tiêu trong thời gian thực. Hệ thống này đảm bảo độ chính xác cao khi tấn công các mục tiêu di động trên biển hoặc trên đất liền.

Type12 được thiết kế để triển khai trên nhiều nền tảng, bao gồm mặt đất, tàu chiến và máy bay (như F-15J của Lực lượng Phòng vệ trên không Nhật Bản – JASDF). Cách tiếp cận đa nền tảng giúp giảm chi phí phát triển và tăng tính tương thích giữa các lực lượng. Ngoài vai trò chống hạm, Type12 cải tiến có thể tấn công các mục tiêu trên đất liền, điều này phù hợp với chiến lược ‘phản công’ (counterstrike capability) được Nhật Bản thông qua trong các tài liệu chiến lược an ninh quốc gia sửa đổi năm 2022.

Ngoài Type12, Nhật Bản đang phát triển một loạt hệ thống tên lửa khác nhằm tăng cường khả năng răn đe chiến lược. Một số hệ thống đáng chú ý bao gồm: tên lửa hành trình siêu thanh (Hypersonic Cruise Missile) dự kiến hoàn thành vào năm 2031 với tầm bắn từ 2.000-3.000km; Hyper Velocity Gliding Projectile (HVGP): HVGP là tên lửa siêu thanh có khả năng đạt tốc độ trên Mach 5 và thực hiện các động tác cơ động trong khí quyển để tránh hệ thống phòng thủ tên lửa; tên lửa chống hạm/tấn công mặt đất mới của MHI: Với hợp đồng trị giá 32 tỷ yên (219 triệu USD) được ký vào tháng 4/2025, MHI đang phát triển một tên lửa chính xác tầm xa mới; tên lửa phóng từ tàu ngầm dự kiến triển khai vào năm 2027, hệ thống này sẽ tăng cường khả năng tấn công bí mật từ dưới nước.

Sự phát triển và triển khai các hệ thống tên lửa này phản ánh sự thay đổi cơ bản trong chính sách quốc phòng của Nhật Bản, từ một tư thế phòng thủ thuần túy sang một chiến lược răn đe chủ động. Việc triển khai Type12 tại các căn cứ ở Kyushu (Camp Kengun, Kumamoto) và các kế hoạch mở rộng đến Okinawa và Oita nhằm bảo vệ các tuyến đường biển chiến lược như eo biển Miyako. Nhật Bản đã đặt mua 400 tên lửa hành trình Tomahawk của Mỹ (tầm bắn 1.600km) và các tên lửa JASSM (900km) và Joint Strike Missile (JSM, 500km). Các hệ thống này bổ sung cho Type12 và HVGP, tạo ra một mạng lưới phòng thủ và phản công đa tầng.

Sự phát triển của các hệ thống tên lửa này không chỉ tăng cường khả năng phòng thủ của Nhật Bản mà còn có tác động đáng kể đến cục diện an ninh khu vực. Trung Quốc lo ngại rằng các tên lửa như Type12 và HVGP có thể đe dọa trực tiếp đến bờ biển nước này. Các hệ thống tên lửa mới của Nhật Bản, kết hợp với liên minh quân sự chặt chẽ với Mỹ, có thể làm thay đổi cán cân quyền lực ở khu vực Indo-Pacific.

Mỹ đã tiêu tốn gần 25% số tên lửa đánh chặn mà họ đã mua trong cuộc xung đột kéo dài 12 ngày giữa Israel và Iran. Lầu Năm Góc đã triển khai các hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) đến Israel, với các lực lượng vận hành THAAD đã bắn hơn 150 tên lửa để bắn hạ các đợt tên lửa đạn đạo của Iran.

Cuộc xung đột này đã lộ ra một lỗ hổng đáng kể trong nguồn cung cấp của Washington. Hiện tại, Mỹ có 7 hệ thống THAAD tối tân, nhưng trong cuộc chiến kéo dài 12 ngày với Iran hồi tháng 6, hai hệ thống đã được triển khai tới Israel nhưng vẫn chưa đủ. Các quan chức Mỹ đang tìm cách mua 37 tên lửa trong năm tài chính tiếp theo, nhưng Lầu Năm Góc đã mua khoảng 650 tên lửa kể từ năm 2010. Mỗi tên lửa đánh chặn THAAD có giá khoảng 13 triệu USD.

Lockheed Martin, nhà sản xuất hệ thống này, cho biết họ có thể sản xuất khoảng 100 tên lửa đánh chặn trong năm nay và đang làm việc với chính phủ Mỹ về các phương án tăng sản lượng cho các đơn đặt hàng mới. Theo các nhà phân tích, việc triển khai hệ thống này đến Trung Đông đã gia tăng căng thẳng năng lực sẵn sàng của Mỹ và báo hiệu nhu cầu ngày càng tăng không chỉ đối với tên lửa đánh chặn mà còn cả các bệ phóng.

Mỹ cũng đã phát hiện ra sự thiếu hiệu quả trong cách khai hỏa các hệ thống chống tên lửa và đang xem xét kỹ lưỡng hiệu suất của một số tên lửa đánh chặn. Quân đội Mỹ hiện đang xem xét kỹ lưỡng từng vụ phóng để hiểu rõ hơn những gì đã xảy ra. Một sĩ quan Hải quân tham gia vào quá trình này cho biết còn quá sớm để đánh giá các cuộc giao tranh của SM-3.

Mối lo ngại của Mỹ là Iran sẽ lại thực hiện các cuộc tấn công tên lửa và Washington cần phải chuẩn bị sẵn sàng để đối phó với các mối đe dọa này. Việc tăng cường sản xuất tên lửa đánh chặn và cải thiện hiệu suất của các hệ thống phòng thủ tên lửa đang trở thành ưu tiên hàng đầu của Lầu Năm Góc. Liên quan đến vấn đề này, Mỹ cũng đang đẩy mạnh hợp tác với các quốc gia khác để tăng cường khả năng phòng thủ tên lửa và đối phó với các mối đe dọa an ninh chung.

Hiện tại, Lầu Năm Góc đang nỗ lực tăng cường năng lực phòng thủ tên lửa của mình. Một trong những hướng đi quan trọng là tăng cường sản xuất tên lửa đánh chặn THAAD và cải thiện hiệu suất của các hệ thống phòng thủ tên lửa hiện có. Mỹ cũng đang xem xét các phương án tăng sản lượng tên lửa đánh chặn để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng.

Đức đã thực hiện việc chuyển giao cho Ukraine 3 hệ thống phòng không Patriot cùng với 5 tên lửa tương ứng, thông tin này được tiết lộ bởi tờ báo Mỹ Washington Post. Bộ trưởng Quốc phòng Đức, Boris Pistorius, đã xác nhận thông tin này trong một cuộc họp với các đồng minh của Ukraine, tuy nhiên ông không cung cấp thêm chi tiết cụ thể.

Hiện tại, Berlin đang trong quá trình đàm phán để gửi thêm một hệ thống Patriot nữa cho Kiev và dự kiến sẽ nhận lại thiết bị thay thế từ Mỹ. Không chỉ các quốc gia trong khối NATO, mà còn có khả năng các hệ thống Patriot bổ sung cho Ukraine sẽ được cung cấp bởi các quốc gia ngoài khối này.

Bộ Quốc phòng Thụy Sĩ đã xác nhận thông tin rằng họ đã đặt mua 5 hệ thống Patriot, tuy nhiên thời gian bàn giao có thể bị trì hoãn do Mỹ đang ưu tiên hỗ trợ cho Ukraine. Động thái này diễn ra trong bối cảnh xung đột giữa Nga và Ukraine đã kéo dài hơn 3 năm, và Ukraine tiếp tục thúc đẩy việc sở hữu vũ khí tấn công tầm xa để thực hiện các cuộc tập kích vào sâu lãnh thổ Nga.

Trước đó, mặc dù Đức đã khẳng định không cung cấp tên lửa hành trình Taurus cho Ukraine, một số nhà ngoại giao NATO không loại trừ khả năng Mỹ sẽ cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine. Trong một diễn biến khác, Ukraine vừa tiến hành một cuộc tập kích lớn vào vùng lãnh thổ Nga.

Theo RT, Ukraine đã phóng loạt máy bay không người lái vào vùng Leningrad của Nga vào ngày 27-7. Thống đốc vùng Leningrad, Aleksandr Drozdenko, cho biết cuộc tập kích bằng UAV ‘quy mô lớn chưa từng có’ từ Ukraine vào vùng này đã bị lực lượng phòng không của Nga đẩy lùi phần lớn.

Tổng cộng 51 UAV của Ukraine đã bị bắn hạ, và một số đã rơi xuống các tòa nhà dân cư, gây ra hỏa hoạn. Bộ Quốc phòng Nga cũng tuyên bố gần 100 máy bay không người lái của Ukraine đã bị chặn trên không phận Nga vào ngày 27-7.

Lục quân Ukraine thông báo vào ngày 29/7 rằng, đối phương đã phóng tên lửa vào một trong các đơn vị huấn luyện của họ thuộc lực lượng vũ trang Ukraine. Mặc dù đã thực hiện các biện pháp an ninh, nhưng vẫn không thể tránh khỏi tổn thất về người. Tính đến 21h30 cùng ngày, đã có 3 quân nhân thiệt mạng và 18 người bị thương.

Thông tin chi tiết về vụ tập kích vẫn chưa được tiết lộ, nhưng các blogger quân sự cho rằng, vụ tấn công nhắm vào một thao trường tại vùng Chernihiv gần biên giới phía bắc của Ukraine. Quân đội Ukraine cam kết sẽ tiến hành điều tra và nếu xác định được sai lầm của các quan chức dẫn đến tử vong hoặc thương tích của các binh sĩ, họ sẽ phải chịu trách nhiệm.

Phía Nga chưa đưa ra bình luận về thông tin này. Sự việc này xảy ra trong bối cảnh Ukraine đang áp dụng các biện pháp an ninh tăng cường để bảo vệ quân nhân khỏi các cuộc tấn công tên lửa hoặc không nhằm vào các trung tâm huấn luyện.

Trước đó, vào đêm 28/7, Ukraine tố cáo Nga đã thả 4 quả bom lượn vào nhà tù Bilenkivska ở khu vực do Kiev kiểm soát tại tỉnh Zaporizhzhia, dẫn đến phá hủy nhà ăn, trung tâm hành chính và khu cách ly tại cơ sở. Ukraine cho biết, cuộc tấn công làm 25 dân thường thiệt mạng và hơn 75 người bị thương.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cáo buộc Nga cố ý nhắm mục tiêu vào nhà tù, nhưng Moskva đã bác bỏ. Người phát ngôn Điện Kremlin, Dmitry Peskov, khẳng định quân đội Nga không tấn công các mục tiêu dân sự.

Đây không phải lần đầu quân đội Ukraine gặp phải vụ tấn công. Vào tháng 6, một cuộc tấn công của Nga vào một thao trường ở miền trung Ukraine đã khiến 12 quân nhân thiệt mạng và hàng chục người bị thương, dẫn đến việc tư lệnh lục quân Ukraine phải nộp đơn từ chức và bị điều chuyển sang một vị trí khác.

Trong bối cảnh xung đột tiếp diễn, Ukraine đang nỗ lực tăng cường khả năng phòng thủ và bảo vệ lực lượng của mình. Việc các cuộc tấn công liên tục nhằm vào các khu vực huấn luyện và dân sự làm dấy lên lo ngại về tình hình an ninh tại Ukraine.

Các diễn biến gần đây cho thấy tình hình xung đột ở Ukraine đang diễn biến phức tạp và có xu hướng leo thang. Cộng đồng quốc tế đang theo dõi sát sao và kêu gọi các bên kiềm chế hành động và tìm kiếm giải pháp hòa bình.

Trong khi đó, quân đội Ukraine đang đẩy mạnh các hoạt động huấn luyện và chuẩn bị cho các tình huống khẩn cấp. Họ cũng kêu gọi sự hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế để tăng cường năng lực phòng thủ và bảo vệ chủ quyền của mình.

Chính phủ Mỹ đã chính thức phê duyệt việc bán hệ thống tên lửa phòng không MIM-23 HAWK cho Ukraine, với giá trị hợp đồng lên đến 172 triệu đô la. Đây là lần đầu tiên Ukraine mua một hệ thống tên lửa phòng không trực tiếp từ Hoa Kỳ, mặc dù hệ thống này không còn mới.

Hợp đồng mua sắm bao gồm không chỉ hệ thống tên lửa mà còn các dịch vụ và công việc liên quan để đảm bảo khả năng chiến đấu của các tổ hợp đang hoạt động. Cần lưu ý rằng tất cả các tổ hợp MIM-23 HAWK của Hoa Kỳ đều đã ngừng hoạt động và cần được sửa chữa và phục hồi trước khi được chuyển giao cho Ukraine.

Việc sửa chữa và phục hồi hệ thống này sẽ được thực hiện bởi Tập đoàn Sielman của Hy Lạp, trong khi RTX (Raytheon) – nhà phát triển và sản xuất các hệ thống phòng không này, chỉ giữ vai trò thầu phụ. Hy Lạp cũng là đơn vị vận hành MIM-23 HAWK, cho nên họ có kinh nghiệm để bảo trì hệ thống này.

Vào cuối tháng 4 năm 2024, Tập đoàn Sielman đã nhận được hợp đồng dài hạn để sửa chữa MIM-23 HAWK cho Ukraine, với chi phí là 49,9 triệu đô la và thời hạn được tính đến năm 2029. Hợp đồng này có vẻ liên quan đến việc vào đầu tháng 4 năm 2024, Mỹ đã đồng ý bán cho Ukraine gói dịch vụ và công việc đại tu, phục hồi cũng như hỗ trợ các tổ hợp MIM-23 HAWK.

Hệ thống MIM-23 HAWK Phase III có khả năng tiêu diệt các mục tiêu khí động học ở tầm bắn lên đến 45 – 50 km và độ cao tối đa 20 km. Tên lửa được trang bị hệ thống dẫn đường radar bán chủ động.

Ukraine đã nhận được các tổ hợp này theo dạng viện trợ từ năm 2022, ban đầu từ Tây Ban Nha, và Kyiv đang vận hành một số lượng khá lớn, mặc dù không được công bố rộng rãi. Tại Hoa Kỳ, MIM-23 HAWK đã ngừng hoạt động từ thập niên 1990, nhưng vẫn đang được sử dụng tại hơn 10 quốc gia.

Động thái này được xem là một phần trong nỗ lực củng cố khả năng phòng thủ của Ukraine trong bối cảnh căng thẳng khu vực. Việc cung cấp hệ thống tên lửa phòng không hiện đại cho Ukraine cũng thể hiện cam kết của Mỹ và các đồng minh trong việc hỗ trợ Kiev.

Trước đó, Mỹ và các nước khác đã cung cấp nhiều hỗ trợ quân sự cho Ukraine, bao gồm các thiết bị và hệ thống phòng không khác. Tuy nhiên, việc cung cấp MIM-23 HAWK đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao năng lực phòng thủ của Ukraine.

Ngày 22 tháng 7, lực lượng Houthi tuyên bố đã phóng tên lửa vào sân bay quốc tế Ben Gurion của Israel, chỉ một ngày sau khi họ xác nhận cuộc không kích của Israel vào cảng Hodeida do Houthi kiểm soát ở Yemen. Cuộc tấn công của Israel vào ngày 21 tháng 7 đã phá hủy bến tàu của cảng Hodeida, vốn đã được xây dựng lại sau những cuộc tấn công trước đó.

Ngay sau tuyên bố của Houthi, Bộ trưởng Quốc phòng Israel, ông Israel Katz, đã lên tiếng cảnh báo rằng Houthi sẽ phải trả giá đắt cho hành động phóng tên lửa vào lãnh thổ Israel. Ông Katz còn so sánh số phận của Yemen với số phận của Tehran, dường như ám chỉ rằng Israel sẽ tiếp tục thực hiện các cuộc tấn công vào các mục tiêu của Houthi.

Trong khi đó, Iran thông báo số người thiệt mạng tại nước này trong cuộc chiến 12 ngày với Israel vào tháng trước đã tăng lên 1.062 người. Ngoại trưởng Iran, Abbas Araghchi, thừa nhận cuộc không kích của Mỹ và Israel đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho các cơ sở hạt nhân của Iran, nhưng khẳng định Tehran sẽ không từ bỏ việc làm giàu uranium.

Lãnh tụ tối cao Iran, Ali Khamenei, vẫn ‘khỏe’ và Tehran sẵn sàng đàm phán với Washington. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo Washington sẽ tiếp tục các cuộc tấn công nếu cần thiết. Điều này cho thấy tình hình khu vực vẫn còn nhiều căng thẳng và phức tạp.

Hiện tại, vẫn chưa rõ liệu các cuộc tấn công này có thể dẫn đến một cuộc xung đột lớn hơn giữa các bên hay không. Tuy nhiên, một điều chắc chắn là tình hình an ninh ở khu vực Trung Đông đang ngày càng trở nên phức tạp và khó đoán định.

Thông tin thêm về tình hình an ninh khu vực có thể được tìm thấy tại các nguồn tin cậy.

Không quân Ukraine đã thông báo rằng vào đêm 20 và sáng sớm 21/7, Nga đã thực hiện một cuộc tấn công kết hợp vào Ukraine. Cuộc tấn công này bao gồm việc phóng tổng cộng 450 vũ khí trên không, trong đó có 426 máy bay không người lái (UAV) tấn công và mồi nhử, cùng 24 tên lửa. Các tên lửa được phóng bao gồm 5 tên lửa đạn đạo Kh-47 M2 Kinzhal, 4 tên lửa hành trình Kalibr, 1 tên lửa hành trình Iskander-K và 14 tên lửa hành trình Kh-101.

Tính đến 9h30 sáng 21/7, Ukraine đã bắn hạ 224 vũ khí trên không của Nga. Mảnh vỡ từ các vũ khí bị bắn hạ đã rơi xuống 12 khu vực. Truyền thông Nga cho biết cuộc tấn công này nhắm vào các mục tiêu chiến lược của Ukraine, bao gồm sân bay quân sự, kho đạn dược và các doanh nghiệp công nghiệp quốc phòng.

Ở Kiev, các cuộc không kích đã được ghi nhận ở năm quận. Nhà máy Artem, nơi sản xuất tên lửa, và sân bay Zhulyany, nơi đặt các kho chứa thiết bị của Không quân Ukraine, là mục tiêu chính. Ngoài ra, ở vùng Ivano-Frankivsk, một sân bay của lực lượng vũ trang Ukraine đã bị tấn công. Sự kiện này đã phá hủy máy bay, thiết bị quân sự và nhà chứa máy bay – nơi lưu trữ hàng viện trợ quân sự của phương Tây.

Theo các phóng viên chiến trường, một điểm triển khai tạm thời của lực lượng vũ trang Ukraine ở khu vực Khmelnytskyi và các kho đạn dược ở khu vực Mykolaiv đã bị tấn công. Các vụ nổ cũng được ghi nhận tại các khu vực Kharkiv, Odessa, Vinnytsia, Ternopil, Poltava và Rivne.

Bộ Quốc phòng Nga chưa đưa ra bình luận về các thông tin trên. Trước đó, Bộ Quốc phòng Nga thông báo rằng trong khoảng thời gian từ đêm 20 đến rạng sáng 21/7, lực lượng phòng không Nga đã phá hủy hàng chục máy bay không người lái của Ukraine trên nhiều khu vực.

Thị trưởng Moscow Sergey Sobyanin cho biết trên Telegram rằng vào khoảng 6h30 sáng thứ Hai, ít nhất 13 máy bay không người lái đang hướng về thủ đô đã bị chặn lại. Theo quan chức này, mảnh vỡ của một trong những chiếc UAV đã rơi xuống mái của một tòa nhà cao tầng ở vùng ngoại ô, gây ra đám cháy nhỏ nhưng không có báo cáo thương vong.

Trong khi đó, Thống đốc Vyacheslav Gladkov cho biết hai người đã bị thương trong các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào Belgorod, giáp biên giới với Ukraine.

Thông tin về việc Mỹ cung cấp tên lửa hành trình Tomahawk cho Ukraine đã trở thành đề tài nóng vào cuối tuần trước. Tổng thống Mỹ Donald Trump được cho là đang xem xét cung cấp cho Kiev những vũ khí này, và trong một cuộc trò chuyện với Tổng thống Ukraine Zelensky, ông Trump đã đặt câu hỏi liệu Kiev có kế hoạch tấn công các thành phố quan trọng của Nga nếu họ được trang bị vũ khí tầm xa của Mỹ.

Nhà Trắng đã nhanh chóng lên tiếng phản bác những đồn đoán này. Thư ký báo chí Karoline Leavitt cho biết ông Trump chỉ đang đặt ra một câu hỏi và không hề khuyến khích Ukraine thực hiện các hành động như vậy.

Thông tin này xuất hiện trong bối cảnh quan hệ Mỹ – Ukraine đang trải qua những thay đổi đáng kể. Đồng thời, phương Tây cũng đã công bố một kế hoạch do NATO hậu thuẫn, theo đó các thành viên liên minh sẽ mua các hệ thống vũ khí do Mỹ sản xuất cho Ukraine.

Theo nhà nghiên cứu Federico Borsari của Trung tâm Phân tích Chính sách Châu Âu (CEPA), nếu Mỹ cung cấp tên lửa Tomahawk, đây sẽ là một nâng cấp đáng kể cho kho vũ khí của Ukraine, đặc biệt là về khả năng tấn công tầm xa.

Tên lửa hành trình Tomahawk có tốc độ cận âm và được thiết kế để tấn công chính xác các mục tiêu trên bộ. Với tầm hoạt động từ 1.600 đến 2.500 km, Tomahawk đã được sử dụng lần đầu tiên trong chiến đấu trong Chiến dịch Bão táp Sa mạc của Mỹ năm 1991 và hiện là một vũ khí quan trọng trong kho vũ khí tầm xa của Mỹ.

Mỗi tên lửa Tomahawk có giá khoảng 2 triệu USD, được sản xuất bởi tập đoàn Raytheon. Đây là công cụ chính để Mỹ tấn công các mục tiêu trên bộ ở khoảng cách rất xa, chủ yếu được phóng từ các phương tiện hải quân như tàu ngầm và tàu nổi.

Tomahawk có khả năng bay ở độ cao thấp và thực hiện các động tác né tránh để giảm thiểu nguy cơ bị đánh chặn. Phiên bản mới nhất của tên lửa có thể được lập trình lại giữa chuyến bay và thậm chí có thể bay lơ lửng trên đầu mục tiêu trước khi tấn công.

Ukraine muốn có Tomahawk vì hiện tại họ phụ thuộc vào các loại vũ khí do phương Tây cung cấp như Storm Shadow, vốn đã được sử dụng rất hiệu quả nhưng chỉ có tầm bắn khoảng 250 km. Để thực hiện các cuộc tấn công tầm xa, Ukraine chủ yếu sử dụng máy bay không người lái và các tên lửa như Palianytsia do chính nước này phát triển.

Nếu sở hữu tên lửa Tomahawk, Ukraine có thể nhắm vào nhiều mục tiêu hơn tại Nga khi tiến hành các cuộc tấn công tầm xa, đặc biệt là Moscow và St. Petersburg. Ông Serhii Bratchuk, phát ngôn viên của Bộ Tư lệnh Chiến dịch phía Nam của quân đội Ukraine cho biết: “Đây là một phần của chiến dịch gây áp lực lên hậu cần, hệ thống phòng không và tinh thần của người dân Nga”. Tomahawk sẽ cho phép Ukraine thực hiện các cuộc tấn công chính xác và mạnh mẽ hơn nhiều vào Moscow.

Tuy nhiên, thách thức đối với Kiev là tên lửa Tomahawk “không dễ sử dụng”. Ông Vadym Skibitskyi, Phó Giám đốc Cơ quan Tình báo Quân sự Ukraine (HUR), cho rằng: “Các phương tiện phóng chính là tàu chiến hoặc máy bay ném bom chiến lược. Chúng tôi không có máy bay ném bom chiến lược nào”. Nhà phân tích Borsari cũng cho rằng Ukraine đang thiếu cơ sở hạ tầng hải quân cần thiết cho việc phóng tên lửa Tomahawk từ biển, và việc triển khai phiên bản phóng từ mặt đất cũng sẽ đòi hỏi những hoạt động hậu cần phức tạp.

Khi các cuộc thảo luận về vũ khí tầm xa mà phương Tây cung cấp cho Ukraine vẫn tiếp tục, nhiều nhà phân tích cho rằng có những hệ thống khác khả thi hơn đối với Kiev trong tương lai gần. “Khi bàn về các loại vũ khí tiềm năng mà Mỹ có thể cung cấp cho Ukraine với tầm bắn xa hơn ATACMS, chúng ta nên xem xét nhiều loại khác, chẳng hạn như Tên lửa Không đối đất Tầm xa Liên hợp (JASSM). Tên lửa có tầm bắn khoảng 1.000 km, rất mạnh mẽ và có thể là một giải pháp tốt cho Ukraine. Nó dễ dàng tích hợp vào máy bay của Ukraine hơn nhiều so với Tomahawk”, ông Borsari lưu ý.