Tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu nông sản qua châu Âu trong gần một tháng qua đã gây ra những khó khăn đáng kể cho các doanh nghiệp, đặc biệt là trong ngành hàng rau quả tươi. Các mặt hàng như thanh long, ớt, đậu bắp, hồ tiêu, và gia vị đã bị ảnh hưởng trực tiếp.

Các doanh nghiệp đang phải đối mặt với tình thế khó khăn vì không chỉ thiệt hại về kinh tế mà còn nguy cơ mất dần thị trường vào tay đối thủ. Rau quả tươi, thay vì được xuất khẩu sang châu Âu, phải tiêu hủy do không thể thực hiện thủ tục xuất khẩu. Một doanh nghiệp tại TP.HCM đã báo cáo rằng từ ngày 1/7 đến nay, hàng chục tấn hàng rau quả tươi của họ đã hư hỏng và phải tiêu hủy. Doanh nghiệp này cũng bày tỏ sự lo lắng về việc không biết khi nào tình trạng này mới được tháo gỡ.

Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội Thanh long Bình Thuận (tỉnh Lâm Đồng), cũng bày tỏ sự bức xúc về tình trạng này. Các doanh nghiệp địa phương đã hợp tác với doanh nghiệp ở TP.HCM để xuất hàng đi châu Âu nhưng gần một tháng qua bị vướng thủ tục không xuất được. Thời gian chờ đợi kéo dài khiến sản phẩm bị hư hỏng phải tiêu hủy, số lượng rất lớn. Hiện tại, các doanh nghiệp phải tìm kiếm khách hàng mới để xuất đi Trung Quốc, Ấn Độ, nhưng giá cả đang rất thấp.

Tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu cũng xảy ra với hồ tiêu và gia vị. Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị VN (VPSA) đã có công văn gửi Bộ NN-MT phản ánh tình trạng này. Đại diện VPSA cho biết lượng hàng tồn đang chờ giấy phép xuất khẩu ước tính sơ bộ khoảng 250 tấn và hy vọng các thủ tục liên quan sẽ sớm được giải quyết để tạo thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp.

Trước đây, việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm do Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đảm nhiệm. Tuy nhiên, thực hiện Thông tư số 12/2025/TT-BNNMT về phân cấp thẩm quyền quản lý nhà nước trong lĩnh vực trồng trọt và bảo vệ thực vật, thẩm quyền kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với thực vật xuất khẩu được chuyển về cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh.

Tại TP.HCM, Sở An toàn thực phẩm đang chờ hướng dẫn từ cấp trên để thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong quá trình chuyển giao đang có những vướng mắc dẫn đến tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu. Từ đầu tháng 7, các doanh nghiệp đã gửi văn bản cầu cứu các cơ quan ban ngành có liên quan.

Trong văn bản trả lời doanh nghiệp, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết sẽ phối hợp với Sở An toàn thực phẩm TP.HCM thực hiện nhiệm vụ kiểm tra nhà nước, hỗ trợ hoàn thành thủ tục xuất khẩu hàng hóa đáp ứng theo yêu cầu của thị trường nhập khẩu.

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP.HCM, cho biết Sở đang triển khai thực hiện theo quy định và sẽ cố gắng để doanh nghiệp không bị thiệt hại. Sở cũng có công văn khẩn gửi Bộ NN-MT tiếp tục đề nghị hướng dẫn việc thực hiện quy định cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm.

Trước thực tế này, các hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp đang kiến nghị Bộ NN-MT xem xét và đưa ra giải pháp kịp thời nhằm hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết các vướng mắc. Đồng thời, cần sửa đổi, bổ sung các quy định trong Thông tư 12/2025/TT-BNNMT để đảm bảo việc cấp giấy chứng nhận đúng tiến độ và phù hợp với yêu cầu của các nước nhập khẩu.

Thiên Tai Gây Thiệt Hại Nặng Nề Trong 7 Tháng Đầu Năm

Trong 7 tháng đầu năm nay, thiên tai nghiêm trọng đã gây ra những thiệt hại đáng kể về người và tài sản. Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, tính đến hết ngày 23/7, đã có 114 người chết, mất tích và thiệt hại kinh tế lên tới trên 553 tỷ đồng do các đợt thiên tai nghiêm trọng như bão, áp thấp nhiệt đới, lũ, ngập lụt, hạn hán, xâm nhập mặn, sạt lở, sụt lún đất và ngập lụt do triều cường.

Đặc biệt, cơn bão số 3 (bão Wipha) và dông trước bão, mưa lũ sau bão đã gây thiệt hại lớn về người và tài sản. Hai đợt mưa lớn, sạt lở đất, lũ quét, lũ, ngập lụt nghiêm trọng tại một số tỉnh miền núi phía Bắc và Bắc Trung Bộ đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng. Một trong những sự cố thiên tai nghiêm trọng nhất là trận dông lốc xảy ra vào ngày 19/7 tại tỉnh Quảng Ninh, khiến chìm tàu du lịch Vịnh Xanh 58 và làm 39 người chết, mất tích.

Hoàn lưu bão số 3 cũng đã gây ra mưa lũ lớn tại tỉnh Nghệ An, khiến nhiều ngôi nhà, công trình, trường học, trạm y tế ở một số xã miền núi, biên giới của tỉnh này bị hư hỏng.

Năm 2024 được ghi nhận là một năm thiên tai khốc liệt và cực đoan với nhiều loại hình trên khắp cả nước. Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong năm 2024, đã có 10 trận bão, áp thấp nhiệt đới; 240 trận mưa lớn, ngập úng, lũ, lũ quét, sạt lở đất; 278 trận dông lốc, sét, mưa đá; 409 trận sạt lở và hạn hán, xâm nhập mặn tại Đồng bằng sông Cửu Long; 472 trận động đất và 17 đợt nắng nóng.

Thiên tai trong năm 2024 đã làm 519 người chết, mất tích, gấp hơn 3 lần so với năm 2023 và 2,5 lần trung bình 10 năm từ 2014 đến năm 2023. Thiệt hại về kinh tế ước tính lên tới trên 91.600 tỷ đồng, gấp 10 lần so với năm 2023 và gấp hơn 4 lần trung bình 10 năm 2014-2023.

Bão số 3 (bão Yagi) là một trong những cơn bão mạnh nhất trong 30 năm qua trên biển Đông và trong 70 năm qua trên đất liền, gây ra nhiều thiệt hại về người và tài sản. Bão Yagi và mưa lũ sau bão đã làm 345 người chết, mất tích và gây thiệt hại kinh tế lên tới trên 84.500 tỷ đồng.