Hà Nội đang lên kế hoạch cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1 từ ngày 1/7/2026, một quyết định gây ra nhiều lo lắng cho người dân, đặc biệt là những người phụ thuộc vào xe máy để mưu sinh. Đối với những gia đình sống trong khu vực Vành đai 1, như gia đình chị Trần Minh Hồng, việc chuyển đổi sang xe điện sẽ phải đối mặt với những khó khăn không nhỏ.

Gia đình chị Hồng có 6 thành viên sử dụng xe máy chạy xăng hàng ngày. Việc chuyển đổi sang xe điện sẽ tốn kém không dưới 100 triệu đồng và việc sạc xe tại nhà cũng khiến họ lo lắng về nguy cơ cháy nổ. Chị Hồng chưa hình dung ra cảnh 6 chiếc xe cùng lúc sạc qua đêm trong sân nhà. Nếu chuyển hết sang xe điện, gia đình chị Hồng sẽ phải thiết kế lại khu vực sân, bố trí hệ thống ổ cắm.

Những vụ hỏa hoạn liên quan đến xe điện đã từng xảy ra, khiến chị Hồng không khỏi lo lắng về nguy cơ cháy nổ tại nhà. Theo quy hoạch giao thông vận tải Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tuyến đường Vành đai 1 sau khi hoàn thành sẽ khép kín khu vực nội đô, vùng lõi của Thủ đô. Các tuyến đường, phố này gồm Trần Khát Chân – Đại Cồ Việt – Xã Đàn – Ô Chợ Dừa – Đê La Thành – Hoàng Cầu – Cầu Giấy – đường Bưởi – Lạc Long Quân – Âu Cơ – Nghi Tàm – Yên Phụ – Trần Nhật Duật – Trần Quang Khải – Trần Khánh Dư – Nguyễn Khoái.

Nhiều người dân như chị Lê Thị Hoa, lo lắng về việc di chuyển khi cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1. Phương án chị nghĩ tới là đi xe máy vào gần khu vực trung tâm rồi sử dụng phương tiện công cộng. Tuy nhiên, điều này cũng không tránh khỏi bất tiện.

Anh Nguyễn Tuấn Hưng, vừa mua một chiếc xe máy SH có giá gần 100 triệu đồng cách đây hơn 1 tháng, không khỏi bất ngờ và nuối tiếc nếu phải bán chiếc xe mình dành dụm cả năm mới dám mua. Anh Hưng lo lắng về việc chuyển đổi sang xe điện, đặc biệt là vấn đề an toàn khi sạc xe.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến đồng tình cho rằng, để phát triển bền vững, bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng, việc thay thế xe xăng bằng xe điện là hướng đi cần thiết. Anh Nguyễn Văn Huy, đã bán chiếc xe tay ga mua năm 2016 và mua chiếc xe điện, thấy nhẹ nhàng và tiết kiệm.

Chị Nguyễn Hường, sử dụng xe máy điện từ năm 2018, nhận ra nhiều ưu điểm của phương tiện này như di chuyển nhẹ nhàng, không phải xếp hàng chờ đổ xăng, tiết kiệm chi phí vì tiền sạc điện không đáng kể.

Tuy nhiên, bên cạnh những ý kiến đồng tình, nhiều người bày tỏ sự lo lắng cho rằng điều chỉnh này sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc của rất nhiều người.

Theo anh Vũ Ngọc Hải, tàu điện mới chỉ có ở một số trục chính, xe buýt không phủ khắp, trạm sạc cho xe điện gần như không có… nên việc cấm xe máy chạy xăng vào Vành đai 1 trong 1 năm tới sẽ gây đảo lộn cuộc sống của nhiều người.

PGS.TS Bùi Thị An, đánh giá chủ trương này là hợp lý, liên quan đến nhiều mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam nói chung và của Hà Nội nói riêng. Tuy nhiên, cần có phương án tính toán đến việc hỗ trợ người dân khi chuyển từ xe xăng sang xe điện, đảm bảo hệ thống điện, an toàn cháy nổ…

TS Tô Văn Trường, cho rằng Hà Nội, Chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện, trợ giá xe điện cho người thu nhập thấp, chính sách đổi xe cũ lấy xe mới, ưu đãi về thuế – phí cho nhà sản xuất, xây dựng mạng lưới trạm sạc phân tán hợp lý, bảo đảm dịch vụ bảo trì tốt.

Chuyển đổi xe xăng sang xe điện đang là một chủ trương quan trọng trong nỗ lực giảm thiểu ô nhiễm không khí, đặc biệt là từ nguồn phát thải lớn nhất đến từ phương tiện giao thông. Quyết định này không chỉ mang lại lợi ích môi trường mà còn tác động sâu rộng đến cuộc sống hàng ngày của người dân, đặc biệt là những người sống và làm việc trong khu vực vành đai 1 của Hà Nội.

Ô nhiễm không khí tại Hà Nội hiện nay chủ yếu bắt nguồn từ phương tiện giao thông, chiếm khoảng 35% nguồn ô nhiễm. Trong đó, khí thải từ phương tiện giao thông chiếm khoảng 12%, và bụi từ hoạt động giao thông là 23%. Những con số này cho thấy việc chuyển đổi sang xe điện sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện chất lượng không khí.

Để triển khai chuyển đổi hiệu quả, các chuyên gia đề xuất cần tiến hành khảo sát đánh giá tình hình hiện tại, hoàn thiện hệ thống thể chế chính sách hỗ trợ, xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết và xác định tiêu chuẩn khí thải cụ thể cho xe máy. Quá trình chuyển đổi cần đảm bảo sự an toàn và thuận tiện tối đa cho người dân.

Trước vấn đề này, Hà Nội đã đưa ra các kế hoạch cụ thể bao gồm khảo sát đánh giá tác động đến người dân và các đối tượng chịu ảnh hưởng, hoàn thiện thể chế chính sách, và triển khai xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ cho việc sử dụng xe điện.

Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng đề xuất một số giải pháp hỗ trợ quá trình chuyển đổi như thúc đẩy phát triển mô hình đổi pin, tận dụng tối đa hệ thống cây xăng hiện có và phối hợp đồng bộ giữa các bộ, ngành trong công tác quy hoạch và phát triển đô thị. Sự đồng thuận và ủng hộ của người dân là chìa khóa cho sự thành công của chủ trương này. Nếu người dân hiểu rõ mục tiêu, kế hoạch và cảm nhận được rằng chính sách này hướng tới lợi ích của họ, họ sẽ tự nguyện thay đổi và ủng hộ.

Hà Nội đang tích cực triển khai các kế hoạch cần thiết để dẫn đầu trong công tác chuyển đổi sang xe điện, với lợi thế về Luật Thủ đô cho phép thực hiện các giải pháp mạnh mẽ và đồng bộ. Tuy nhiên, để đảm bảo sự thành công, việc này cần sự phối hợp chặt chẽ và hỗ trợ từ các bên liên quan, bao gồm cả sự tham gia tích cực của người dân.