MỹSteve Flesch và Zach Johnson đã thành công ở PGA Tour nhờ “cổ phần hoá” bản thân, thuyết phục nhà đầu tư bằng niềm tin.
Flesch sinh năm 1967, hơn Johnson chín tuổi. Cả hai đều là người Mỹ. Trên PGA Tour, Flesch đã giành bốn chức vô địch, còn Johnson ẵm 12 danh hiệu tính cả hai major – Masters và The Open. Tổ chức chủ quản ghi nhận Johnson lĩnh 47,26 triệu USD qua 451 sự kiện, Flesch nhận xấp xỉ 18,3 triệu USD qua 464 giải. Flesch vào PGA Tour từ 1998, trước Johnson sáu năm.
Ở thời của họ, để vào PGA Tour, ngoài tài năng, Flesh và Johnson còn cần tiền trả phí tranh giải và chi phí đi lại lẫn lưu trú. Và vế sau lại là điều kiện cần cho “quả ngọt” tương lai.
Để giải quyết bài toán tài chính, Flesch và Johnson xem sự nghiệp là dự án.
Flesch (trái) và Johnson vừa kể lại hành trình khởi nghiệp golf đỉnh cao của họ trên Golf Channel. Ảnh: Golf Channel
Flesch tốt nghiệp cử nhân marketing ở Đại học Kentucky. Hồi sinh viên, anh giỏi golf nên được vào tuyển trường. Khi tốt nghiệp, Flesch muốn lên chuyên nghiệp, nhưng chưa rõ cách hay kế hoạch nuôi giấc mơ.
“Bố gợi ý tôi nên cổ phần hoá tài năng. Ông bảo kiếm được, thì cứ trả lãi cho nhà đầu tư nhiều nhất có thể để họ tiếp tục đổ vào. Hồi đó, tôi luôn phải tìm cơ hội đánh giải vì bản thân và gia đình không kham nổi chi phí”, Flesch gần đây kể trên Golf Channel.
Thế là cử nhân marketing Flesch đặt chỉ tiêu huy động 50.000 USD từ việc bán cổ phần cho 10 nhà đầu tư, mỗi phần trị giá 5.000 USD mỗi năm.
“Đó là số tiền rất lớn hồi 1990. Bạn phải gõ cửa từng nhà để gầy dựng niềm tin”, Flesch nói. Anh tìm đến họ hàng, các hội viên Summit Hills Country Club, nơi anh chơi từ nhỏ.
Cuối cùng, hai bạn của bố, em rể của mẹ, bốn anh em họ và ba hội viên thành cổ đông trong “dự án Flesch”. “Tôi trình bày kế hoạch hành động trong năm năm. Câu chuyện suông sẻ vì họ tin sẽ được hoàn vốn”, Flesch kể.
Johnson cũng cử nhân và nuôi tham vọng golf đỉnh cao như Flesch. Johnson, tốt nghiệp Đại học Drake năm 1998, ước tính chi phí thi đấu mỗi năm từ 25.000-30.000 USD, nên chào bán cổ phần bản thân với giá 500 USD. “Có người chỉ mua một phần nhưng cũng có vài cổ đông mua 10 phần”, Johnson kể.
Trong bốn năm sau khi rời trường, Johnson cứ bán “niềm tin trên tài golf”. Cuối năm, anh lại tổ chức tiệc tối cho nhà đầu tư kết hợp trình bày kế hoạch hoạt động mới.
“Tôi nhớ có hai năm hoàn đủ vốn cho nhà đầu tư, thêm hai năm trả lãi đến 1.000 USD mỗi cổ phần ban đầu. Chỉ năm 2000 tôi mới không trả cổ tức, khi bị cắt loại liên tục 10 giải ở Nike Tour và trụ hạng có điều kiện.
Flesch vất vả trong hai năm đầu triển khai dự án, khi không qua được giai đoạn hai trong hệ thống thăng hạng – Q-School năm 1990 lẫn 1991. Hai năm sau đó, anh cũng không vào giai đoạn cuối. Đấu trường hạng Nhì lại không khả quan cho Flesch.
Flesch đành đi đường vòng, sang Asian Tour. Hồi ấy, Flesch phải chi 10.000 USD cho phí dự 10 sự kiện trong một năm ở đấu trường golf chuyên nghiệp châu Á. “Chẳng khác gì mua vé du thuyền”, anh nhận xét.
Flesch giải quyết phí giải bằng vốn đã huy động, tự kiếm thêm để trả thù lao cho caddie và ăn uống cá nhân. “Tuần nào tôi cũng thuê caddie nữ. Ở Indian Open, thù lao cho caddie chỉ 2 USD. Thế là tội ác, nhưng tôi buộc lòng phải thế”, Flesch nhớ lại thời khởi nghiệp.
Dù thi đấu không khởi sắc, Flesch vẫn dự toán 75% thu nhập trong và ngoài sân để hoàn trọn vốn cho các nhà đầu tư mỗi năm. Chiến thuật này chỉ kết thúc khi anh có lãi từ thi đấu.
Với cách ấy, Flesch đoạt vé giai đoạn cuối Q-School vào năm 1996. Một năm sau, anh lên PGA Tour bằng chức vô địch chung kết lớn ở đấu trường hạng nhì Nike Tour (nay là Korn Ferry Tour). Mùa 1998, Flesch đoạt danh hiệu “Tân binh xuất sắc” PGA Tour, về sau thêm bốn Cúp. Flesch hiện đấu ở nhánh lão tướng Champions Tour.
Giống về huy động vốn, nhưng Johnson khác Flesch về “hoạt động đầu tư”. Flesch nhắm Q-School và hạng Nhì, còn Johnson tập trung tích luỹ từ các nhóm giải nhỏ ở miền Trung Florida, trong ba năm đầu chuyên nghiệp.
Thời gian ấy, anh cùng sáu đấu thủ khác ở chung căn hộ ba phòng ngủ ở Orlando. “Tối nào, chúng tôi cũng bạ đâu ngủ đấy. Đến sáng lại đi tập hoặc đánh giải. Chẳng ai có nhiều tiền. Đấu trường bé rất có lợi vì từ đó, bạn học được tư duy chiến thắng, bằng không thì chẳng kiếm ra tiền”, Johnson nhớ lại thời khó.
Năm 1999, Johnson vô địch sự kiện Hooters Tour, lĩnh 25.000 USD. “Tôi vẫn nhớ lúc cầm tấm séc tiền thưởng, vợ tôi, lúc đó mới yêu nhau, bảo ‘bằng thu nhập cả năm, anh ạ’. Cô ấy là giáo viên mà”, Johnson nói.
Năm 2003, Johnson lên hạng nhì, khi ấy đổi tên thành Nationwide Tour, đoạt hai danh hiệu, thêm 11 lần về top 10. Với thành quả này, anh đứng đầu bảng tiền thưởng, nhận suất toàn thời gian ở PGA Tour.
Năm 2007, Johnson vô địch Masters sau cuộc cạnh tranh tay tư, có cả Tiger Woods. Đến 2015, anh đoạt major thứ hai, tại The Open nhờ thắng playoff tay ba.
Quốc Huy