Xu hướng gia đình một con đang ngày càng phổ biến trên toàn cầu, với đặc biệt là tại các nước phát triển như Singapore, Mỹ, châu Âu, Nhật Bản và Hàn Quốc. Tại Singapore, tỷ lệ phụ nữ chỉ có một con đã tăng đáng kể từ 17,3% vào năm 2005 lên 25,1% vào năm 2024. Sự gia tăng này phản ánh một sự chuyển biến rõ ràng trong cách tiếp cận về việc nuôi dưỡng con cái và lập kế hoạch gia đình.
Các chuyên gia xã hội học cho rằng có nhiều yếu tố thực tế đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn đến xu hướng này. Áp lực về chi phí sinh hoạt cao, quỹ thời gian hạn hẹp và sự thay đổi trong hệ giá trị là một số nguyên nhân chính. Trong một thế giới ngày càng phát triển, nhiều phụ huynh chọn chỉ sinh một con để có thể đảm bảo chất lượng cuộc sống tốt hơn và dành sự quan tâm cần thiết cho con cái. Điều này không chỉ giúp cho việc nuôi dưỡng con cái trở nên hiệu quả hơn mà còn góp phần vào sự phát triển toàn diện của trẻ.
Tuy nhiên, xu hướng gia đình một con cũng đặt ra những thách thức đáng kể, đặc biệt là đối với các xã hội đang già hóa như Singapore. Ở đó, tỷ lệ người trong độ tuổi lao động trên mỗi công dân từ 65 tuổi trở lên đang giảm dần. Điều này gây ra mối lo ngại về việc thiếu hụt lao động trong tương lai và áp lực lên hệ thống an sinh xã hội. Các chuyên gia lão khoa chỉ ra rằng, thế hệ trước thường xem con cái như một khoản đầu tư cho tuổi già, nhưng hiện nay, nhiều người đã ý thức rõ rằng họ phải chủ động chuẩn bị cho giai đoạn cuối đời. Điều này không chỉ giúp giảm gánh nặng cho con cái mà còn đảm bảo rằng họ có thể tận hưởng một cuộc sống thoải mái và ý nghĩa khi về già.
Trong bối cảnh này, các chính phủ và các tổ chức xã hội cần phải quan tâm và có những chính sách hỗ trợ phù hợp. Đầu tư vào các chương trình an sinh xã hội, tạo cơ hội việc làm cho người cao tuổi và xây dựng môi trường hỗ trợ đa dạng cho các gia đình là những bước đi cần thiết. Đồng thời, nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc lập kế hoạch cho tuổi già và nuôi dưỡng con cái trong các gia đình một con cũng là một phần quan trọng trong việc xây dựng một xã hội phát triển và bền vững.
Xu hướng gia đình một con ngày càng phổ biến ở các nước phát triển không chỉ là một hiện tượng xã hội mà còn là một tín hiệu cho sự thay đổi trong các giá trị và lối sống. Để đối mặt với những thách thức và cơ hội mà xu hướng này mang lại, việc nghiên cứu, thảo luận và đề xuất các giải pháp phù hợp sẽ giúp xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả.